Jump to content

Yn Pholynn

Ass Wikipedia.
Rzeczpospolita Polska
Pobblaght y Pholynn
Brattagh y Pholynn Cowrey cleinney y Pholynn
Brattagh Armys
Arrane ashoonaghMazurek Dąbrowskiego
Preeu-valley
(as y balley smoo)
Warsaw
Çhengey oikoil Polynnish
Reiltys Pobblaght pharlamaidagh
 -  Eaghtyrane shallidagh Andrzej Duda
 -  Ard-vinishter Donald Tusk
Crooaght
 -  Bashtey yn Pholynn 14 Averil 966 
 -  Fogrit magh 11 Sauin 1918 
Entreilys gys yn UO 1 Boaldyn 2004
Eaghtyr
 -  Yn clane 312,696[1][2] km² (70-oo)
120,725 mi ker 
 -  Ushtey (%) 3.07
Earroo yn phobble
 -  Ooley 2009 38,130,302[3] (34-oo)
 -  Coontey-pobble 2014 38 485 779 [4] (34-oo)
 -  Glooaght 123/km² (83-oo)
319.9/mi ker
LTS (CCK) Ooley 2008
 -  Yn clane $668.551 billioon[5] (21-d)
 -  Yn dooinney $17,536[5] (50-oo)
LTS (ennymagh) Ooley 2007
 -  Yn clane $527.866 billoon[5] (18-oo)
 -  Yn dooinney $13,846[5] (50-oo)
Gini (2002) 34.5 
ALD (2007) 0.880[6] (ard) (41-d)
Argid Złoty (PLN)
Traa ynnydagh CET (UTC+1)
 -  Souree (TTLS) CEST (UTC+2)
Coad eddyr-voggyl .pl
Coad çhellvane +48

Ta'n Pholynn (Polynnish: Polska), ny Pobblaght y Pholynn (Rzeczpospolita Polska) dy h-oikoil, ny çheer 'syn Oarpey Veanagh.[7][8] T'ee çhemmit liorish y Ghermaan da'n sheear, liorish y Phobblaght Çheck as y Clovack da'n jiass, liorish yn Ookraan, y Velaroosh as y Litaan da'n shiar, as liorish y Vooir Valtagh as Queiggey Kaliningrad (paal Rooshagh) da'n twoaie. Ta'n Pholynn 312,696 km2 er eaghtyr, as lesh shen t'ee ny 70-oo çheer smoo 'sy theihll as ny 9-oo çheer smoo 'syn Oarpey. Ta ny smoo na 38 millioonyn dy 'leih 'sy çheer, as lesh shen t'ee ny 34-oo çheer smoo 'sy theihll rere sleih-earoo[9] as nane jeh ny çheeraghyn smoo pobbylagh 'syn Unnaneys Oarpagh.

Ta bunneeaght y steat Polynnagh kianglt keayrtyn lesh doltys y Chreestiaght liorish y reilleyder Mieszko I ayns 966 BNJ, nar va'n steat coodaghey thalloo va unnane as thalloo yn Pholynn noa-emshiragh. Ayns 1025 haink y Pholynn dy ve ny reeriaght as ayns 1569, va copharteeys foddey eddyr ee as Diucaght Vooar y Litaan shickyrit liorish fo-screeu Unnaneys Lublin, as yn unnaneys shen goaill toshiaght rish Co-unnaneys y Pholynn-Litaan. Huitt y Co-unnaneys ayns 1795 as va thalloo yn Pholynn rheynnit magh eddyr Reeriaght y Phroosh, Impiraght y Roosh as yn Austeyr. Hooar y Pholynn e neuchrogheydys reesht myr y Nah Phobblaght Pholynnagh ayns 1918, lurg y Chied Chaggey Dowanagh, agh v'ee currit fo stiurey yn Ghermaan Natseeagh as yn Unnaneys Soveidjagh car y Nah Chaggey Dowanagh. Va ny smoo na shey millioonyn dy heyranee caillt ec y Pholynn 'sy Nah Chaggey Dowanagh, as ee girree magh shiartanse dy vleeantyn ny yei myr Deynphobblaght yn Pholynn çheusthie jeh'n Vlock Hiar, fo cleayney lajer Soveidjagh.

Car ny h-Irreeyn magh ayns 1989, va'n reirey cummynagh currit haart as haink y Pholynn dy ve currit er enney myr "Trass Pobblaght y Pholynn" rere y bunraght. Ta'n Pholynn ny steat unnaneagh, as t'ee jeant seose jeh shey queiggaghyn jeig (Polynnish: województwo). Ta'n Pholynn ny h-oltey jeh'n Unnaneys Oarpagh, yn RCAH, ny h-Ashoonyn Unnaneysit, y Reagheydys Traghtee Dowanagh, as yn RCTL.

Imraaghyn

[reagh | edit source]
  1. Główny Urząd Statystyczny, dane za rok 2018, stan na 01.01.2018. [1]
  2. Bankier.pl, Powierzchnia Polski wzrosła o 1643 ha [2]
  3. "Eurostat: Country Profiles: Poland" (ayns Baarle). Oik Staddyssaghtoil jeh ny Boodeeyssyn Oarpagh. 2009. Feddynit magh er 28-02-2009. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (cooney)CS1 maint: çhengey gyn enney (link)
  4. Główny Urząd Statystyczny. Baza Demografia. Ludność. Stan, ruch naturalny i wędrówki ludności w I kwartale 2014 r., stan na 31.03.2014. [3]
  5. a b c d "Poland". Tashtey Argidoil Eddyr-ashoonagh. Feddynit magh er 2009-10-01.
  6. [4]. Ny h-Ashoonyn Unnaneysit. Feddynit magh er 05 Jerrey Fouyir 2009.
  7. "Archive copy" (PDF). Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh (PDF) er 2009-12-22. Feddynit magh er 2009-11-06.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  8. "Archive copy". Er ny hashtey veih yn lhieggan bunneydagh er 2019-08-18. Feddynit magh er 2009-11-06.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  9. NationMaster.com 2003–2007, Poland, Facts and figures