Podatek od ogrzewania wkrótce zacznie obowiązywać. Jest to wynik wprowadzenia ETS 2 (Emission Trading System). Unia Europejska, która dotychczas stosowała system handlu emisjami w przemyśle i elektrowniach, planuje rozszerzyć go na inne sektory. W konsekwencji osoby ogrzewające domy węglem i gazem będą musiały płacić.
Podatek od ogrzewania wejdzie w życie w ciągu najbliższych 2-3 lat. O wprowadzeniu systemu ETS 2 w Unii Europejskiej dyskutowano już od 2021 roku, a porozumienie osiągnięto w maju 2023 roku. Do tej pory system handlu emisjami obejmował elektrownie, firmy produkujące i przetwarzające metale, a także przemysł mineralny i papierniczy.
Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie
UE wprowadza nowe przepisy
Kraje Unii Europejskiej zobowiązały się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 roku oraz do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku w odpowiedzi na narastające zmiany klimatyczne. W ramach tego celu wprowadzono głośny pakiet dyrektyw i rozporządzeń prawnych "Fit for 55", którego częścią jest unijny system handlu uprawnieniami do emisji, znany jako EU ETS, ustanowiony już w 2005 roku. ETS reguluje ilość gazów cieplarnianych, które mogą być emitowane przez energochłonne sektory przemysłu, producentów energii oraz linie lotnicze. Unia Europejska określa całkowity limit uprawnień do emisji, które przedsiębiorstwa mogą otrzymać lub kupić. Ten limit jest systematycznie obniżany, aby stopniowo zmniejszać ilość emitowanych gazów cieplarnianych.
System handlu emisjami wkrótce zostanie zmieniony. Sektorom już objętym systemem ETS nakazano obniżenie do 2030 roku emisji gazów cieplarnianych o 62% w porównaniu do poziomu z 2005 roku. Reforma przewiduje stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień do emisji w okresie od 2026 do 2034 roku. Dodatkowo prowadzone są prace nad wprowadzeniem systemu ETS II dla paliw używanych w transporcie drogowym i do ogrzewania budynków.
Od kiedy nowe przepisy?
ETS 2 przewiduje rozszerzenie obowiązku handlu emisjami na nowe sektory. W rezultacie opłaty za emisję gazów cieplarnianych będą musiały ponosić żegluga, transport drogowy, budownictwo, a także osoby ogrzewające domy i mieszkania. W tym ostatnim przypadku opłata może być najbardziej dotkliwa, gdyż dotyczyć będzie bezpośrednio naszych domów i mieszkań. Zmiany mają zacząć obowiązywać od 2027 roku, jednak jeśli ceny gazu w 2026 roku przekroczą określony poziom, Unia Europejska przesunie wdrożenie ETS 2 na 2028 rok.
Ile wyniesie podatek od ogrzewania?
Nowy podatek od ogrzewania będzie teoretycznie zależny od poziomu emisji. Przyjęto, że gospodarstwa domowe przeciętnie emitują 6 ton CO2 rocznie, co sugeruje, że opłata może wynosić około 45 euro za tonę, co przekłada się na około 1200 złotych. Nowa opłata ma być dodana do rachunków za energię. Ponadto w styczniu 2024 roku za emisję jednej tony w systemie ETS trzeba było zapłacić ponad 80 euro, podczas gdy na początku lutego cena spadła do niecałych 64 euro za tonę.
Dokładne stawki nie są jeszcze znane i prawdopodobnie zostaną ogłoszone w lipcu 2026 roku, krótko przed wprowadzeniem nowego podatku. Jednak w porozumieniu dotyczącym reformy unijnego systemu handlu emisjami CO2 zapisano, że w przypadku znacznego wzrostu cen energii, uruchomienie nowego systemu ETS może zostać opóźnione do 2028 roku. Wpłaty z nowego podatku, obejmującego między innymi ogrzewanie domów, będą trafiać bezpośrednio do polskiego budżetu. Środki te mają być przeznaczone na finansowanie działań proekologicznych, takich jak programy termomodernizacyjne.
Kto będzie musiał zapłacić nową opłatę?
Opłata wprowadzana przez ETS, chociaż nazwana podatkiem, faktycznie jest kosztem emisji gazów cieplarnianych. To oznacza, że zostanie nałożona tylko na osoby używające gazu lub węgla do ogrzewania domów i mieszkań. Polacy, którzy do 2027 (lub 2028) roku przejdą na bezemisyjne źródła energii, takie jak odnawialne, będą mogli uniknąć tych opłat. Dla wielu osób może to być wyzwaniem, ale może się opłacić już za kilka lat. Warto również zauważyć, że istnieje możliwość uzyskania dofinansowania na ten cel w ramach programu "Czyste Powietrze".
