Ostatnia dostawa M1A1 już w Polsce

Wiceminister obrony narodowej Paweł Bejda poinformował, że 27 czerwca 2024 roku dotarła ostatnia a zarazem największa partia amerykańskich czołgów M1A1FEP Abrams. W porcie wyładowano aż 47 maszyn, co jest największą dostawą czołgów we współczesnej historii Polski. Dotychczas największą była dostawa 29 czołgów M1A1FEP z 9 stycznia 2024 roku.

ikona lupy />
M1A1FEP Abrams w trakcie rozładunku w porcie w Świnoujściu. Dostawa była czwartą i ostatnią w ramach umowy z 4 stycznia 2023 roku. Zamówione 116 czołgów dostarczono do kraju w 1,5 roku. / MON
Reklama

Czołgi dotarły do naszego kraju na podstawie umowy z dnia 4 stycznia 2023 roku. Za 1,4 mld dol. zakupiliśmy 116 czołgów wraz z amunicją (większość tej kwoty to właśnie koszty amunicji, czołgi były niemal za darmo jako rekompensata za przekazane na Ukrainę czołgi PT-91 Twardy). Dostawę zrealizowano więc w zaledwie 1,5 roku, co należy uznać za ekspresowe tempo.

W najnowszej, czwartej transzy sprzętu ze Stanów Zjednoczonych, dotarło do nas 47 czołgów M1A1FEP, 26 wozów warsztatowych M1152A1B2 HMMWV oraz zapas materiałów eksploatacyjnych.

Kolejne czołgi z USA dotrą do nas jeszcze w tym roku?

Jednocześnie istnieje prawdopodobieństwo, że nie będzie to jedyna dostawa czołgów z USA w tym roku. Oprócz umowy na 116 M1A1FEP Polska zakupiła 250 najnowszych M1A2 SEPv3 Abrams. 5 kwietnia 2022 roku podpisaliśmy umowę opiewającą na 4,75 mld dol. Zgodnie z zapisami umowy czołgi mają do nas dotrzeć w latach 2025-2026, ale istnieje szansa, że pierwsze dotrą do polskich portów już pod koniec tego roku.

ikona lupy />
Polski czołg M1A1FEP Abrams w czasie ćwiczeń. Maszyny służą w 18. Dywizji Zmechanizowanej. / 18 Dywizja Zmechanizowana / 18 Dywizja Zmechanizowana

Do Australii wyruszyła już pierwsza partia 27 z 75 zamówionych czołgów M1A2 SEPv3. Jaki ma to związek z Polską? To właśnie nasz kraj jest następny w kolejce po Australii. Jeśli więc kontrakt uda się zrealizować odpowiednio szybko, to możliwe będą przyspieszone dostawy do naszego kraju. Do końca 2026 roku Polska powinna dysponować 366 czołgami rodziny M1 Abrams.

Ile czołgów ma Polska?

Do 116 dostarczonych czołgów M1A1FEP doliczyć można 46 dostarczonych czołgów K2. Oznacza to, że Polska w ciągu niecałych 2 lat otrzymała 162 czołgi. 26 sierpnia 2022 roku za kwotę 3,37 mld dol. netto (ok. 19,5 mld zł brutto) nasz kraj zakupił 180 czołgów K2. Koreańska broń ma do nas dotrzeć do końca 2025 roku.

Umowa ramowa z 27 lipca 2022 roku przewidywała zakup aż 1000 czołgów K2, a minister Władysław Kosiniak-Kamysz potwierdził ostatnio, że we wrześniu, podpisana ma być umowa na kolejne 180 pojazdów i prawdopodobnie nie będzie to ostatnia z umów na ten typ uzbrojenia. Na podstawie obecnych umów możemy oczekiwać łącznie dostawy 546 do końca 2026 roku, co daje ponad 100 maszyn rocznie w latach 2022-2026.

ikona lupy />
Polski czołg K2 w trakcie nocnego strzelania. / 16 Dywizja Zmechanizowana / 16 Dywizja Zmechanizowana / st. kpr. Paweł Sadoch

Dodatkowo polscy czołgiści dysponują jeszcze 28 wypożyczonymi z USA czołgami M1A2 SEPv2. Maszyny służą do szkolenia polskich czołgistów i po dostarczeniu zamówionych w USA Abramsów najprawdopodobniej zostaną z powrotem oddane Amerykanom.

Polska modernizuje także posiadane czołgi rodziny Leopard. 28 grudnia 2015 roku zawarto umowę na modernizację 142 czołgów Leopard 2A4 do standardu PL. Umowa początkowo przewidywała, że dostawy zostaną zrealizowane w latach 2016-2020, ale ostatecznie pierwsze maszyny przeszły proces modernizacji w 2020 roku. Do końca 2023 roku zmodernizowano 62 czołgi Leopard 2A4. Polska wysłała na Ukrainę 14 sztuk, więc modernizacji zostanie poddane nie więcej jak 128 czołgów. Z obecnym tempem modernizacja zajmie jeszcze kilka lat. Modernizacji wymagają również nowsze czołgi Leopard 2A5. Polska posiada 105 maszyn w tym wariancie.

Ile czołów posiada łącznie Polska? Do omawianych 162 maszyn należy doliczyć 235 Leopardów 2 oraz bliżej nieokreśloną liczbę czołgów PT-91 i T-72 (prawdopodobnie ok. 200 sztuk).