Neidio i'r cynnwys

Sarmatiaid

Oddi ar Wicipedia
Sarmatiaid
Enghraifft o'r canlynolgrwp ethnig hanesyddol Edit this on Wikidata
Mathllwyth Edit this on Wikidata
Rhan oPobl o Iran Edit this on Wikidata
Yn cynnwysAorsen, Iazyges, Siraces, Alans, Roxolani, Saka Edit this on Wikidata
GwladwriaethSarmatia, Sgythia Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
"Sarmatia Europæa" wedi ei rhannu oddi wrth "Sarmatia Asiatica" gan Afon Tanais (Afon Don yn Rwsia heddiw). Map o tua 1770, yn seiliedg ar yr haneswyr Groegaidd.

Roedd y Sarmatiaid, Sarmatae neu Sauromatae (Hen Roeg: Σαρμάται, Σαυρομάται) yn gydffederasiwn enfawr o bobl o dras Iranaidd hynafol[1][2] a ymfudodd o Ganolbarth Asia i ardal Mynyddoedd yr Wral tua'r 5 CC. Ceir cyfeiriad atynt gan Herodotus yn y cyfnod yma.

Pan oedd eu tiriogaeth ar ei fwyaf, roedd yn ymestyn o Afon Fistula hyd aber Afon Donaw ac o wlad yr Hyperboreaid yn y gogledd hyd at y Môr Du a Môr y Caspian a'r ardal rhyngddynt cyn belled a Mynyddoedd y Cawcasws. Mae'r darganfyddiadau mwyaf nodedig o feddau ac olion eraill wedi eu gwneuf yn Krasnodar Krai yn Rwsia.

Roedd y Sarmatiaid yn perthyn yn agos i'r Scythiaid. Bu cryn lawer o ymladd rhyngddynt hwy a'r Ymerodraeth Rufeinig, ac yn y 4g gwnaethant gynghrair a'r Hyniaid.

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. Zakiev M. Z., Problems of the history and language, Who are the Alans?, Kazan, 1995
  2. William Hearth, ORMUS: Timeline of Ancients, 2007, s.174