Saltar al conteníu

1979

De Wikipedia

1979 (MCMLXXIX) foi un añu común entamáu en llunes del calendariu gregorianu.

Añu 1979
Años: 1976 1977 1978 - 1979 - 1980 1981 1982
Décades: Años 1940 Años 1950 Años 1960 - Años 1970 - Años 1980 Años 1990 Años 2000
sieglos: sieglu XIX - sieglu XX - sieglu XXI
1979 n'otros calendarios
Calendariu gregorianu 1979
MCMLXXIX
Ab urbe condita 2732
Calendariu armeniu 1428
Calendariu chinu 4675 – 4676
Calendariu hebréu 5739 – 5740
Calendarios hindús
- Vikram Samvat
- Shaka Samvat

2034 – 2035
1901 – 1902
Calendariu persa 1357 – 1358
Calendariu islámicu 1399 – 1400
Calendariu rúnicu 2229
  • 1 de xineru
    • El secretariu xeneral de les Naciones Xuníes Kurt Waldheim proclama l'aniciu del Añu Internacional de la Infancia. Munchos músicos collaboren nel conciertu Music for UNICEF Concert; ente más otros el grupu suecu ABBA, qu'escribió la canción Chiquitita pa conmemorar esi eventu.
    • Los Estaos Xuníos y la República Popular China establecen rellaciones diplomátiques plenes.
    • El fabricante d'automóviles francés Peugeot conviértese, tres del alcuedu robláu l'añu anterior, en dueñu de toles operaciones n'Europa del grupu automovilísticu d'Estaos Xuníos Chrysler, lo qu'inclúi les fábriques britániques que pertenecieran a Rootes Group y les fábriques franceses de Simca.
    • El petroleru griegu Andros Patria naufraga cerca les islles Sisargas, frente a la costa de Galicia. Esto provoca una marea prieta qu'aportará a la costa gallega nos díes vinientes.
  • 2 de xineru - La banda terrorista ETA ametralla en San Sebastián (España), al comandante d'infantería José María Hernández Herrera. En Pamplona muerre'l cabu artificieru del Cuerpu Nacional de Policía Francisco Berlanga al intentar desactivar un artefactu explosivu.
  • 7 de xineru - Guerra Camboyano-Vietnamita: L'Exércitu Popular de Vietnam y los rebeldes camboyanos qu'ellos respalden anuncien la toma de la ciudá de Pnom Penh, en Camboya, y el final del réxime de Pol Pot. Elli, y los sos khemeres roxos, retírense hacia l'oeste del país, a una faza de terrenu na llende con Tailandia, lo que fina dafechu les grandes operaciones militares de la guerra.
  • 8 de xineru - Desastre de la islla de Whiddy. El petroleru francés Betelgeuse esplota na terminal de la empresa Gulf Oil de Bantry (Irlanda): muerren 50 persones.
  • 9 de xineru - Celébrase, na Asamblea Xeneral de les Naciones Xuníes, el conciertu Music for UNICEF, col envís de recaldar fondos pa esa institución y pa promocionar l'Añu de la Infancia. Al día siguiente retransmítese per televisión esti conciertu que, colos Bee Gees d'anfitriones, cuntó cola actuación, ente más otros, de Donna Summer, ABBA, Rod Stewart y Earth, Wind & Fire, y que foi recoyíu tamién posteriormente en discu.
  • 16 de xineru - El xa d'Irán, Mohammad Reza Pahlavi, cola de Teḥrán cola so familia, tres d'un añu de revueltes populares, ya instálase n'Exiptu.
  • 22 de xineru - Guerra Uganda-Tanzania: Batalla de Mutuluka, na que l'exércitu tanzanu captura, tres d'una corta batalla, la ciudá ugandesa fronteriza de Mutuluka.
  • 25 de xineru - El papa Xuan Pablu II llega a Ciudá de Méxicu na so primer visita al país, que tenía l'oxetivu d'asistir a la reunión, en Puebla, de la Conferencia Episcopal Llatinoamericana.
  • 29 de xineru - Matanza de la Cleveland Elementary School. Brenda Ann Spence abre fueu nesta escuela primaria de San Diego (California), matando a dos maestros y firiendo a ocho estudiantes y un policía. La so xustificación pa l'acción, "I don't like Mondays" (Nun me presten los llunes) inspiró la canción del mesmu nome del grupu The Boomtown Rats.
  • 1 d'abril
    • Irán conviértese, tres d'un referéndum col 99,31% de los votos a favor, nuna República Islámica.
    • Fúndase, n'Estaos Xuníos, Nickelodeon, la primer canal infantil de televisión.
  • 2 d'abril
    • Fuga de carbunclu de Sverdlovsk: Una instalación d'investigación d'instrumentos pa la guerra biolóxico llibera accidentalmente al aire espores de carbunclu, matando a 66 persones y una cantidá indeterminada de ganáu.
    • Estrénase, na canal xaponesa de televisión TV Asahi, el primer capítulu de la serie d'animación Doraemon.
  • 4 d'abril - Executen, na forca, al primer ministru paquistanín Zulfiqar Ali Bhutto, condenáu por asesinar a un oponente políticu.
  • 11 d'abril - Guerra Uganda-Tanzania. Cayida de Kampala: Los soldaos tanzanos ocupen la capital d'Uganda, Kampala, y el presidente Idi Amin fuxe.
  • 13 d'abril - Erupción del volcán La Soufrière, en San Vicente y Les Granadines.
  • 15 d'abril - Un terremotu de 6,9 graos na escala de magnitú de momentu sescude Montenegru (d'aquella parte de Yugoslavia) y parte d'Albania. Causó estrozos importantes nes fasteres costeres de los territorios afectaos, destruyó el cascu antiguu de Budva y mató a 136 persones.
  • 29 d'abril - Jaime Roldós ye elixíu presidente d'Ecuador tres de la so victoria na segunda vuelta de les eleiciones presidenciales.
  • 1 de xunu - Faise cargu del gobiernu en Rhodesia un gobiernu dirixíu por xente de raza negra en 90 años.
  • 2 de xunu
    • El papa Xuan Pablu II llega al so país natal, Polonia, na so primer visita oficial de nueve díes; ye la primer visita d'un papa a un país comunista.
    • El conceyu de Los Ángeles (Estaos Xuníos) aprueba una llei que reconoz los derechos de los homosexuales.
  • 3 de xunu - Vertíu de petroleu d'Ixtoc: Un reventón nel pozu esploratoriu Ixtoc I, nel golfu de Méxicu, provoca un derrame de polo menos 6000.000 tonelaes de petroleu, el mayor de la historia hasta esi añu.
  • 4 de xunu
    • Joe Clark conviértese nel primer ministru más mozu de la historia de Canadá.
    • El teniente d'aviación Jerry Rawlings encabeza un golpe d'estáu escontra'l xeneral Fred Akuffo y conviértese en presidente de Ghana.
    • John Vorster dimite como Presidente del Estáu d'África del Sur de resultes del escándalu conocíu como "Muldergate".
  • 7 de xunu - Entamen les primeres eleiciones al Parllamentu Européu. Nelles los miembros de los nueve países de la Comunidá Económica Europea elixen por sufraxu directu a los 410 parllamentarios no que ye la primer eleición internacional de la historia.
  • 15 de xunu - La cadena de comida rápida McDonald's incorpora en tolos sos restaurantes d'Estaos Xuníos el menú infantil Happy Meal.
  • 18 de xunu - Los presidentes d'Estaos Xuníos y soviéticu Jimmy Carter y Leonid Brézhnev roblen, en Viena, l'alcuerdu de reducción de sistemes de misiles antibalísticos SALT II.
  • 19 de xunu - Marais Viljoen conviértese en presidente de Sudáfrica.
  • 24 de xunu - Fúndase en Boloña (Italia), por iniciativa del senador d'esi país Lelio Basso, el Tribunal Permanente de los Pueblos, un tribunal internacional d'opinión de defensa de los derechos humanos ensin fuercia xurídica pa imponer les sos decisiones.
  • 29 de xunu - El Comandante Supremu Aliáu de la OTAN, Alexander Haig, escapa a un intentu d'asesinatu de la organización terrorista Baader-Meinhof en Bélxica.

Setiembre

[editar | editar la fonte]

Payares

  • 1 de payares
    • Golpe militar en Bolivia.
    • Crisis de los rehenes n'Irán. L'ayatollah Khomeini anima a la so población a manifestase'l día 4, y a intensificar los ataques escontra intereses israelinos ya d'Estaos Xuníos.
  • 4 de payares - Entama la crisis de los rehenes n'Irán. 500 iraninos radicales, la so mayoría estudiantes, ocupen la embaxada d'Estaos Xuníos en Teḥrán y tomen 90 rehenes. Piden pa lliberalos que los Estaos Xuníos unvien de vuelta al país al anterior xa pa ser xulgáu.
  • 5 de payares - Masacre de Tolos Santos: La xunta militar de Bolivia entama a usar la violencia escontra los sos oponentes.
  • 6 de payares - El Comité Olímpicu Internacional, aconceyáu en Montevidéu (Uruguái) adopta una resolución pola qu'acuerda que los equipos deportivos ya olímpicos de Taiwán participarán, en tolos campeonatos internacionales y nes Olimpiaes, col nome China Taipei.
  • 10 de payares - Descarrilamientu de Mississauga: Un tren de carga de la compañía Canadian Pacific, con 106 vagones enllenos d'esplosivos y productos químicos tóxicos procedentes de Windsor (Ontario, Canadá) descarrila en Mississauga, xustooal oeste de Toronto, produciendo un gran españíu que provocó la mayor evacuación de población en tiempu de paz de la historia del Canadá.
  • 12 de payares - Crisis de los rehenes n'Irán: El presidente d'Estaos Xuníos Jimmy Carter ordena detener la importación de petroleu dende Irán.
  • 14 de payares - Crisis de los rehenes n'Irán: El presidente d'Estaos Xuníos Jimmy Carter firma la orde executiva 12170, que conxela tolos activos financieros iraninos n'Estaos Xuníos y nos sos bancos.
  • 16 de payares - Abre al públicu la primer llinia del metro de Bucarest.
  • 17 de payares - Crisis de los rehenes n'Irán: L'ayatollah Khomeini ordena lliberar a trece de los rehenes (muyeres y homes de raza negra) de la embaxada d'Estaos Xuníos.
  • 20 de payares - Incidente de la Gran Mezquita: Un grupu de 200 guerrilleros dirixíos por Juhayman al-Otaybi ocupen la mezquita de Masjid al-Haram, en La Meca, el llugar más sagráu del islam. Sedrán espulsaos d'ella por fuercies especiales franceses, qu'entraron na ciudá con un permisu especial pola so condición de non musulmanes, tres de combates sangrientos nos que morrieron 250 persones y foron firíes otres 600.
  • 21 de payares - La difusión radiofónica, promovida por Khomeini, de noticies qu'atribuyíen falsamente a Estaos Xuníos la ocupación de la Gran Mezquita de La Meca una montonera de persones ataca y priende fueu a la embaxada d'Estaos Xuníos d'Islamabad, en Paquistán, matando a cuatro persones.
  • 23 de payares - L'activista del IRA provisional Thomas McMahon ye sentenciáu en Dublín a cadena perpetua pol asesinatu de Lord Mountbatten.
  • 28 de payares - Un DC-10 de la compañía Air New Zealand que facía un vuelu turísticu en L'Antártida estréllase escontra'l monte Erebus; morrieron les 257 persones que diben nel avión.
  • 2 d'avientu - Apruébase, en referéndum y col 99,5% de los votos a favor, el testu de la Constitución de la República Islámica d'Irán.
  • 3 d'avientu - Ruhollah Khomeini conviértese nel primer Líder Supremu d'Irán.
  • 5 d'avientu - Jack Lynch dimite como primer ministru d'Irlanda (Taoiseach); asocédelu nel cargu Charles Haughey.
  • 9 d'avientu - Certifícase la erradicación mundial de la viruela, que ye la primer de les dos úniques enfermedaes qu'afecten a humanos que tán erradicaes dafechu; la otra ye la peste bovina, esaniciada en 2011.
  • 12 d'avientu
    • El terremotu de Tumaco, d'intensidá 8,1 na escala sismolóxica de Richter, sescude Colombia y Ecuador, matando a 300-600 persones y xenerando un gran tsunami.
    • Golpe d'estáu del 12 d'avientu: El mayor xeneral surcoreanu Chun Doo-hwan ordena la detención del xefe de personal del exércitu, xeneral Jeong Seung-hwa, ensin l'autorización del presidente Choi Kyu-hah, alegando pa facelo que taba implicáu nel asesinatu del anterior presidente del país Park Chung-hee.
  • 15 d'avientu - Estrénase en Xapón la primer película como director de Hayao Miyazaki, El castiellu de Cagliostro, basada na serie de manga Lupin III.
  • 24 d'avientu

Nacencies

[editar | editar la fonte]

Referencies

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]