Ustawa o VAT wyodr�bnia grup� podatnik�w zwianych "ma�ymi podatnikami".

S� to podatnicy VAT:

1. u kt�rych warto�� sprzeda�y (wraz z kwot� podatku) nie przekroczy�a w poprzednim roku podatkowym wyra�onej w z�otych kwoty odpowiadaj�cej r�wnowarto�ci 800 000 euro (w 2009 r. - 2 702 tys. z�),
2. prowadz�cych przedsi�biorstwo maklerskie, zarz�dzaj�cych funduszami powierniczymi, b�d�cych agentami, zleceniobiorcami lub innymi osobami �wiadcz�cymi us�ugi o podobnym charakterze, z wyj�tkiem komisu - je�eli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane us�ugi (wraz z kwot� podatku) nie przekroczy�a w poprzednim roku podatkowym wyra�onej w z�otych kwoty odpowiadaj�cej r�wnowarto�ci 30 000 euro (w 2009 r. - 101 tys. z�).

Metoda kasowa - przywilej ma�ego podatnika

Ma�y podatnik mo�e wybra� metod� kasow� rozlicze� polegaj�c� na tym, �e obowi�zek podatkowy powstawa� b�dzie z dniem uregulowania ca�o�ci lub cz�ci nale�no�ci (otrzymania zap�aty od klienta), nie p�niej jednak ni� 90 dnia od dnia wydania towaru lub wykonania us�ugi. R�wnie� cz�ciowe uregulowanie nale�no�ci przez kontrahenta spowoduje w tym przypadku powstanie obowi�zku podatkowego - jedynie w odniesieniu do zap�aconej cz�ci nale�no�ci.

W zakresie czynno�ci, w stosunku do kt�rych obowi�zek podatkowy powsta� przed okresem, za kt�ry podatnik postanowi� rozlicza� si� metod� kasow� - obowi�zek podatkowy powstaje wg zasad og�lnych (a nie w terminie w�a�ciwym dla metody kasowej).

Konsekwencj� wyboru metody kasowej rozlicze� VAT jest r�wnie� "kasowy" (uzale�niony od zap�aty) spos�b obni�ania kwoty podatku nale�nego o VAT naliczony.

Obni�enia podatku nale�nego mali podatnicy mog� dokona� w rozliczeniu za kwarta�, w kt�rym:

1. uregulowali ca�� nale�no�� wynikaj�c� z otrzymanej od kontrahenta faktury

2. zap�acili podatek wynikaj�cy z dokumentu celnego, z uwzgl�dnieniem kwot wynikaj�cych z decyzji naczelnika urz�du celnego

- nie wcze�niej jednak ni� z dniem otrzymania faktury lub dokumentu celnego.

Korzystanie z metody kasowej uzale�nione jest od uprzedniego pisemnego zawiadomienia naczelnika urz�du skarbowego o wyborze tej formy. Zawiadomienie nale�y z�o�y� w terminie do ko�ca miesi�ca poprzedzaj�cego okres, za kt�ry podatnik b�dzie stosowa� metod� kasow�.

Mali podatnicy, kt�rzy wybrali metod� kasow�, sk�adaj� w urz�dzie skarbowym deklaracje podatkowe dla podatku od towar�w i us�ug za okresy kwartalne w terminie do 25 dnia miesi�ca nast�puj�cego po ka�dym kolejnym kwartale.

Warto podkre�li�, i� mali podatnicy, kt�rzy nie wybrali metody kasowej, mog� r�wnie� sk�ada� deklaracje za okresy kwartalne, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urz�du skarbowego, w terminie do ko�ca kwarta�u poprzedzaj�cego kwarta�, za kt�ry b�dzie po raz pierwszy sk�adana deklaracja kwartalna.

Ma�y podatnik mo�e zrezygnowa� z metody kasowej, nie wcze�niej jednak ni� po up�ywie 12 miesi�cy, w czasie kt�rych rozlicza� si� t� metod�, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urz�du skarbowego, w terminie do ko�ca kwarta�u, w kt�rym stosowa� t� metod�.

Podatnicy, kt�rzy rozliczali si� kwartalne, mog� zrezygnowa� z uproszczonej formy rozliczania i ponownie sk�ada� deklaracje za okresy miesi�czne. Rezygnacja mo�e nast�pi� nie wcze�niej ni� po up�ywie czterech kwarta��w rozliczania kwartalnego, i po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urz�du skarbowego, w terminie do ostatniego dnia kwarta�u, za kt�ry b�dzie sk�adana ostatnia kwartalna deklaracja podatkowa.

Po przekroczeniu limit�w okre�lonych dla ma�ych podatnik�w traci si� prawo do rozliczania podatku metod� kasow�. Utrata prawa nast�puje pocz�wszy od rozliczenia za miesi�c nast�puj�cy po kwartale, w kt�rym podatnik przekroczy� limit.

W przypadku podatnika, kt�ry zrezygnowa� z metody kasowej lub utraci� prawo do stosowania tej metody, obowi�zek podatkowy w stosunku do czynno�ci wykonanych w okresie, kiedy podatnik stosowa� t� metod�, powstaje w terminie okre�lonym dla metody kasowej.

Podatnicy, kt�rzy utracili prawo do stosowania metody kasowej, trac� r�wnie� prawo do sk�adania deklaracji podatkowej za okresy kwartalne. Utrata tego prawa nast�puje pocz�wszy od rozliczenia za miesi�c nast�puj�cy po kwartale, w kt�rym przekroczono limity. Przepis ten stosuje si� r�wnie� do ma�ych podatnik�w, kt�rzy nie wybrali metody kasowej, lecz zdecydowali si� na kwartalne rozliczenia VAT.

Faktura VAT u ma�ego podatnika

Dla podatnik�w korzystaj�cych z metody kasowej ustawodawca przewidzia� dodatkowe elementy, jakie powinna zawiera� wystawiana przez nich faktura.

Opr�cz podstawowych element�w - faktury wystawiane przez ma�ych podatnik�w, kt�rzy wybior�
metod� kasow� rozlicze�, zawiera� powinny dodatkowo:

• - oznaczenie "FAKTURA VAT - MP"
• - termin p�atno�ci nale�no�ci okre�lonej w fakturze.

Klient ma�ego podatnika

W przypadku nabycia towar�w i us�ug od ma�ego podatnika, udokumentowanych faktur� oznaczon� zgodnie z odr�bnymi przepisami "FAKTURA VAT-MP", podatnik mo�e obni�y� kwot� podatku nale�nego o kwot� podatku naliczonego okre�lon� w tej fakturze, w rozliczeniu za miesi�c, w kt�rym:

• - uregulowa� cz�� nale�no�ci na rzecz ma�ego podatnika
• - uregulowa� w ca�o�ci nale�no�� na rzecz ma�ego podatnika
• - przypada 90 dzie� od dnia otrzymania towaru lub wykonania us�ugi, w przypadkach innych ni� okre�lone powy�ej

(przepis ten nie ma zastosowania do nabywc�w-ma�ych podatnik�w)

Zobacz:

art. 21, 86, 99 Ustawy o VAT

rozporz�dzenie z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niekt�rych przepis�w ustawy o VAT (Dz.U. Nr 97, poz. 970)

rozporz�dzenie z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niekt�rym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towar�w i us�ug, do kt�rych nie maj� zastosowania zwolnienia od podatku od towar�w i us�ug (Dz.U. Nr 95, poz. 798)