INFLACJA

 

 

 

 

Definicja inflacji

Inflacja jest utrzymuj�cym si� przez d�u�szy czas procesem wzrostu cen w gospodarce narodowej, po��czonym z du�� utrat� warto�ci pieni�dza. Wyst�puje w�wczas du�y wzrost poda�y pieni�dza i szybko�ci obiegu pieni�dza oraz ucieczki od danej waluty do innych warto�ci pieni�nych i rzeczowych. Je�eli procesom inflacyjnym towarzyszy stagnacja gospodarcza m�wi si� o stagflacji, natomiast w przypadku wyst�pienia recesji gospodarczej o slumpflacji.

Rodzaje inflacji

W zale�no�ci od przyczyn wywo�uj�cych zjawiska inflacyjne wyr�nia si�:

• inflacj� popytow�, w kt�rej przyczyn� wzrostu cen jest nadmierny popyt w stosunku do istniej�cej poda�y. Nazywana jest r�wnie� inflacj� pieni�n� ze wzgl�du na nadmiern� ilo�� pieni�dza w obiegu.
• inflacj� kosztow�, w kt�rej przyczyn� wzrostu cen s� rosn�ce koszty produkcji.
• inflacj� strukturaln�, kt�rej przyczyn� jest niedostosowanie struktury produkcyjnej do zmieniaj�cych si� potrzeb nabywc�w. Inflacja strukturalna ma charakter inflacji popytowo - kosztowej.

W zale�no�ci od nat�enia proces�w inflacyjnych rozr�nia si�:

• inflacj� pe�zaj�c�, gdy wzrost cen nie przekracza kilku procent rocznie, nie powoduj�ca zak��ce� w przebiegu proces�w gospodarczych, poddaj�ca si� kontroli
• inflacj� krocz�c�, gdy wzrost cen wynosi kilkana�cie procent, wywo�uj�ca okre�lone zachowania podmiot�w gospodarczych, zaczyna si� wymyka� spod kontroli
• inflacj� galopuj�c�, gdy procent wzrostu cen wyra�a si� liczb� dwucyfrow� i mog� powstawa� napi�cia o charakterze spo�eczno - gospodarczym (np. strajki), os�abienie system�w motywacyjnych, zahamowanie wzrostu gospodarczego.
• hiperinflacja, gdy nast�puje szybka (cz�sto b�yskawiczna) utrata warto�ci pieni�dza i gwa�towny wzrost cen spowodowany na og� inflacjogennym finansowaniem przez pa�stwo wydatk�w bud�etowych.

Przyczyny inflacji

• nadmierna - w por�wnaniu z poda�� d�br - ilo�� pieni�dza w gospodarce,
• k�opoty finansowe pa�stwa i konieczno�� finansowania deficytu bud�etowego,
• nadmierny wzrost p�ac w gospodarce,
• znaczny wzrost cen surowc�w energetycznych np. wzrost cen ropy naftowej
• ograniczenie poda�y d�br np. zbo�a z powodu nieurodzaju, ropy naftowej w zwi�zku z ograniczeniami limit�w wydobycia przez OPEC,
• wysokie obci��enia podatkowe,
• nadmierna ilo�� monopoli w gospodarce

 

Skutki inflacji

• spadek warto�ci niezabezpieczonych oszcz�dno�ci (pieni�dze w tzw. "kieszeni" oraz na nisko oprocentowanych lokatach bankowych - a'vista),
• brak stabilno�ci w prowadzeniu dzia�alno�ci gospodarczej,
• naciski pracownik�w na wzrost p�ac,
• spadek warto�ci i zaufania do pieni�dza,
• rozbie�no�� pomi�dzy planowanymi a rzeczywistymi zyskami,
• wy�sze dochody nominalne,
• ograniczenie produkcji,
• utrudnienia w rozliczaniu transakcji zagranicznych.