Wysoko�� emerytury

Stare zasady

Wysoko�� emerytury ustalanej wed�ug dotychczasowych zasad uzale�niona jest od nast�puj�cych sk�adnik�w:

1. wysoko�ci podstawy wymiaru,
2. uwzgl�dnionego okresu sk�adkowego i niesk�adkowego,
3. kwoty bazowej, obowi�zuj�cej w dacie powstania prawa do �wiadczenia.

Podstaw� wymiaru emerytury stanowi podstawa wymiaru sk�adek na ubezpieczenie spo�eczne lub na ubezpieczenie emerytalne, wed�ug przepis�w prawa polskiego, z okresu kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzaj�cych bezpo�rednio rok, w kt�rym zg�oszono wniosek o �wiadczenie (z ostatnich 19 lat kalendarzowych - dla wniosk�w zg�oszonych w 1999 r. i z ostatnich 20 lat - dla wniosk�w zg�oszonych w 2000 r. i w latach nast�pnych).

Ubezpieczony mo�e r�wnie� wskaza� do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przeci�tn� podstaw� wymiaru sk�adek na ubezpieczenie spo�eczne z okresu 20 dowolnie wybranych lat kalendarzowych z ca�ego okresu podlegania ubezpieczeniu.
Opr�cz podstawy wymiaru sk�adek do podstawy wymiaru emerytury dolicza si� inne sk�adniki przys�uguj�ce ubezpieczonemu (m.in. kwoty zasi�k�w chorobowych, wynagrodze� za czas niezdolno�ci do pracy itp.).
Osoba, kt�ra mia�a ustalone prawo do renty z tytu�u niezdolno�ci do pracy, mo�e do obliczenia podstawy wymiaru emerytury wskaza� podstaw� wymiaru tej renty w wysoko�ci uwzgl�dniaj�cej kolejne waloryzacje tej podstawy wymiaru lub wnioskowa� o ustalenie nowej podstawy.

Osoba, kt�ra pobiera�a �wiadczenie przedemerytalne, mo�e wskaza� podstaw� wymiaru emerytury przyj�t� do ustalenia �wiadczenia przedemerytalnego w wysoko�ci uwzgl�dniaj�cej wszystkie kolejne waloryzacje lub wnioskowa� o ustalenie nowej podstawy.

Podstaw� wymiaru emerytury ustala si� mno��c indywidualny wska�nik podstawy wymiaru przez kwot� bazow�.

Kwota bazowa

Kwota bazowa stanowi 100% przeci�tnego wynagrodzenia, pomniejszonego o potr�cone od ubezpieczonych sk�adki na ubezpieczenia spo�eczne, okre�lone w przepisach o systemie ubezpiecze� spo�ecznych, w poprzednim roku kalendarzowym. Kwota bazowa jest ustalana corocznie i obowi�zuje od 1 marca ka�dego roku kalendarzowego do ko�ca lutego nast�pnego roku kalendarzowego.

 

Emerytura wynosi:

1. 24% kwoty bazowej, o kt�rej mowa wy�ej, oraz 2. po 1,3% podstawy jej wymiaru za ka�dy rok okres�w sk�adkowych, 3. po 0,7% podstawy jej wymiaru za ka�dy rok okres�w niesk�adkowych - z uwzgl�dnieniem szczeg�lnych regulacji

Emerytur�, kt�rej podstaw� wymiaru stanowi podstawa wymiaru wcze�niej przyznanej renty (lub podstaw� wymiaru emerytury stanowi podstawa wymiaru emerytury przyj�tej do obliczenia �wiadczenia przedemerytalnego), oblicza si� od tej samej kwoty bazowej, kt�r� ostatnio przyj�to do ustalenia podstawy wymiaru, a nast�pnie podwy�sza si� w ramach waloryzacji przypadaj�cych do dnia nabycia uprawnie� do emerytury.

Regulacji tej nie stosuje si�, je�eli zainteresowany po nabyciu uprawnie� do �wiadczenia, kt�rego podstaw� wymiaru wskaza� za podstaw� wymiaru emerytury, podlega� co najmniej przez 30 miesi�cy ubezpieczeniu spo�ecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Okresy niesk�adkowe uwzgl�dnia si� w wymiarze nieprzekraczaj�cym 1/3 uwzgl�dnionych okres�w sk�adkowych.

Nowe zasady

�rednie dalsze trwanie �ycia

Wysoko�� nowej emerytury b�dzie wynikiem podzielenia podstawy jej obliczenia przez tzw. �rednie dalsze trwanie �ycia dla os�b w wieku r�wnym wiekowi, w jakim ubezpieczony zdecyduje si� przej�� na emerytur�.

Podstaw� obliczenia emerytury utworzy kwota sk�adek zaewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego do ko�ca miesi�ca poprzedzaj�cego miesi�c, od kt�rego przys�ugiwa� b�dzie emerytura. Kwota ta obejmie zgromadzone na koncie sk�adki na ubezpieczenie emerytalne, ich coroczn� waloryzacj� oraz zwaloryzowany kapita� pocz�tkowy (je�li ubezpieczony pozostawa� w ubezpieczeniu przed 1 stycznia 1999 r.).
Wiek ubezpieczonego w dniu przej�cia na emerytur� zostanie wyra�ony w latach i miesi�cach. �rednie dalsze trwanie �ycia to wielko�� statystyczna s�u��ca do ustalenia liczby miesi�cy, w kt�rych przeci�tnie b�dzie pobierana nowa emerytura. Przekroczenie tej liczby miesi�cy nie b�dzie mia�o �adnego wp�ywu na wysoko�� i zasady waloryzacji pobieranego p�niej �wiadczenia. �rednie dalsze trwanie �ycia dla wieku emerytalnego jest ustalane wsp�lnie dla m�czyzn i kobiet. Dane, w formie tablic dalszego trwania �ycia, s� publikowane corocznie przez Prezesa GUS w terminie do dnia 31 marca. Tablice te b�d� podstaw� do przyznawania emerytur na wnioski ubezpieczonych zg�oszone od 1 kwietnia do 31 marca nast�pnego roku kalendarzowego.

Ubezpieczeni urodzeni po 31 grudnia 1948 r.

Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. a przed 1 stycznia 1969 r. mog�y wybra�, czy zechc� ulokowa� ca�� sk�adk� emerytaln� na indywidualnym koncie obs�ugiwanym przez ZUS w ramach I filaru, czy te�, do 31 grudnia 1999 r., zdecydowa�y si� na wyb�r jednego z otwartych funduszy emerytalnych w ramach II filaru, co powoduje konieczno�� przekazania cz�ci sk�adki emerytalnej do wybranego funduszu emerytalnego

Ubezpieczeni urodzeni po 31 grudnia 1968 r.

Osoby urodzone po 31 grudnia 1968 r. musz� ulokowa� cz�� sk�adki emerytalnej na indywidualnym koncie obs�ugiwanym przez ZUS, a cz�� w jednym z otwartych funduszy emerytalnych (obowi�zkowy podzia� sk�adki mi�dzy I i II filar).

Wysoko�� emerytury mieszanej

Przepisami ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze� Spo�ecznych oraz ustawy o systemie ubezpiecze� spo�ecznych (Dz.U. nr 169, poz. 1412) zosta�o okre�lone, �e emerytura przyznana na wniosek osoby ubezpieczonej urodzonej po 31 grudnia 1948 r. b�dzie wynosi�a:

Emerytura mieszana

1. dla osoby, kt�ra osi�gn�a wiek uprawniaj�cy do emerytury w roku kalendarzowym 2009: - 80 % emerytury obliczonej na podstawie art. 53 (na zasadach dotychczasowych) oraz - 20 % emerytury obliczonej na podstawie art. 26 (na nowych zasadach), 2. dla osoby, kt�ra osi�gn�a wiek uprawniaj�cy do emerytury w roku kalendarzowym 2010: - 70 % emerytury obliczonej na podstawie art. 53 (na zasadach dotychczasowych) oraz - 30 % emerytury obliczonej na podstawie art. 26 (na nowych zasadach), 3. dla osoby, kt�ra osi�gn�a wiek uprawniaj�cy do emerytury w roku kalendarzowym 2011: - 55 % emerytury obliczonej na podstawie art. 53 (na zasadach dotychczasowych) oraz - 45 % emerytury obliczonej na podstawie art. 26 (na nowych zasadach), 4. dla osoby, kt�ra osi�gn�a wiek uprawniaj�cy do emerytury w roku kalendarzowym 2012: - 35 % emerytury obliczonej na podstawie art. 53 (na zasadach dotychczasowych) oraz - 65 % emerytury obliczonej na podstawie art. 26 (na nowych zasadach), 5. dla osoby, kt�ra osi�gn�a wiek uprawniaj�cy do emerytury w roku kalendarzowym 2013: - 20 % emerytury obliczonej na podstawie art. 53 (na zasadach dotychczasowych) oraz - 80 % emerytury obliczonej na podstawie art. 26 (na nowych zasadach).

Powy�sze uregulowania nie b�d� stosowane do os�b, kt�re s� cz�onkami otwartego funduszu emerytalnego oraz do tych ubezpieczonych, kt�rzy pobrali emerytur� na podstawie przepis�w art. 46 lub 50, a wi�c przepis�w o tzw. wcze�niejszych emeryturach, przyznawanych przed osi�gni�ciem 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku m�czyzn.