Trzy filary

Reforma emerytalna wprowadzona w 1999 roku polega�a na podziale zabezpieczenia emerytalnego na trzy filary.

I filar emerytury, to emerytura ze zreformowanego Zak�adu Ubezpiecze� Spo�ecznych. Tutaj trafia wi�ksza cz�� sk�adki, potr�canej co miesi�c z pensji. Ka�dy ubezpieczony ma indywidualne konto w ZUS na kt�rym rejestrowana jest warto�� odk�adanych pieni�dzy. Niestety ta cz�� sk�adki nie jest inwestowana. Oznacza to, �e jest ona jedynie corocznie waloryzowana o realny wzrost cen i us�ug ustalany przez GUS. St�d cz�� naszej emerytury pochodz�cej z ZUS b�dzie zale�a�a od sumy wszystkich zwaloryzowanych sk�adek oraz wieku przej�cia na emerytur�. Ta cz�� sk�adki nie podlega r�wnie� dziedziczeniu.

Wiek emerytalny w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet, a dla m�czyzn 65 lat.
Nasza miesi�czna emerytura z ZUS zostanie wyliczona przez podzielenie sumy wszystkich zwaloryzowanych sk�adek przez liczb� miesi�cy jaka statystycznie zosta�a nam do ko�ca �ycia od momentu przej�cia na emerytur� (Wg GUS przeci�tna d�ugo�� �ycia po osi�gni�ciu wieku emerytalnego dla kobiet wynosi 20,8 lat, a dla m�czyzn 13,3 lat). Dla os�b pracuj�cych przed styczniem 1999 roku przy obliczaniu emerytury z pierwszego filaru uwzgl�dniony zostanie kapita� pocz�tkowy.

II filar emerytury to Otwarte Fundusze Emerytalne. Ka�dy kto podejmuje pierwsz� prac� i urodzony jest po 1 stycznia 1969 r. ma miesi�c czasu na zawarcie umowy z jednym z funduszy emerytalnych. Je�li po tym czasie nie podejmie takiej decyzji, ZUS wezwie go najpierw do zawarcia umowy, a p�niej przydzieli do losowo wybranego funduszu.

Reforma emerytalna z za�o�enia nie dotyczy�a os�b starszych, ni� pi��dziesi�cioletnie. Uznano, �e na pewno nie b�dzie si� im op�aca�o zapisanie do funduszu emerytalnego.

Pieni�dze do OFE przekazywane s� co miesi�c przez ZUS z wp�acanych tam sk�adek emerytalnych. Wysoko�� sk�adki wynosi 7,3% ubruttowionego wynagrodzenia. Powsta�y w ten spos�b kapita� gromadzony jest na indywidualnym koncie w OFE. Alokowana cz�� sk�adki inwestowana jest w r�ne instrumenty rynku finansowego, np. obligacje, akcje itp. Dzi�ki temu mo�na liczy� na pomna�anie gromadzonego kapita�u. Inwestowaniem zajmuj� si� specjali�ci z Powszechnych Towarzystw Emerytalnych, kt�re zarz�dzaj� Otwartymi Funduszami Emerytalnymi. W celu zapewnienia bezpiecze�stwa inwestycji okre�lono dok�adnie maksymalny poziom zaanga�owania funduszy w poszczeg�lne inwestycje. Ponadto kontrol� nad funduszami sprawuje instytucja pa�stwowa o nazwie Urz�d Nadzoru nad Funduszami (UNFE).

Wielko�� udzia��w uczestnika w aktywach funduszu odzwierciedla jednostka uczestnictwa.

Kapita� zgromadzony przez cz�onka funduszu podlega dziedziczeniu, co oznacza, �e po jego �mierci zebrane na koncie w OFE �rodki s� wyp�acane jego najbli�szej rodzinie.

III filar emerytury jest dobrowolny. Autorzy reformy emerytalnej za�o�yli, �e Polacy b�d� mieli obowi�zek uczestnictwa tylko w dw�ch filarach, tzn. w zreformowanym Zak�adzie Ubezpiecze� Spo�ecznych i w jednym z Otwartych Funduszy Emerytalnych. Wydawa�oby si� , �e w zasadzie owe dwa filary zupe�nie wystarcz�.. W tym przekonaniu utwierdzi�y nas jeszcze reklamy OFE. Obiecywano w nich przysz�ym emerytom, �e zapisanie si� do konkretnego funduszu zagwarantuje dost�p do wszystkich luksus�w cywilizacji. Tymczasem prawda jest zupe�nie inna. Ot� emerytura z dw�ch zreformowanych filar�w b�dzie ni�sza, ni� �wiadczenia wyp�acane do tej pory przez ZUS. W najlepszym wypadku wynosi� b�dzie ok. 60% tego, co udawa�o si� zarobi� aktywnie pracuj�c. Wska�nik ten b�dzie tym mniejszy, im wy�sze zarobki osi�ga� emeryt, zanim si� nim sta�. Wynika to z faktu, i� ZUS pobiera sk�adki tylko od 30 krotno�ci �redniej, krajowej pensji. Je�eli kto� zarabia w ci�gu roku np. 35 �rednich pensji, to i tak jego emerytura zostanie wyliczona ze sk�adki pobieraniej od 30-krotno�ci �redniej, krajowej pensji. Reszta sk�adek powi�kszy jego wyp�at�. Przynajmniej cz�� z tych pieni�dzy nale�y przeznaczy� na III filar.

Dobrowolnym zabezpieczeniem �ycia po zako�czeniu pracy mo�e by� emerytalne ubezpieczenie na �ycie, np. z funduszem inwestycyjnym, pracowniczy program emerytalny, grupowe ubezpieczenie na �ycie, czy oszcz�dno�ci gromadzone i inwestowane przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych. Cho� z za�o�enia III filar jest dobrowolny, powinni o nim pomy�le� praktycznie wszyscy, kt�rzy po przej�ciu w stan spoczynku chc� zachowa� poziom �ycia.