Jak testować procesor?

Procesory testowane są poprzez wykonanie benchmarku syntetycznego lub/i testu obciążeniowego oraz monitorowaniu parametrów procesora w czasie trwania testu. Dlaczego warto i jak testować procesor? Test pozwoli Ci ocenić wydajność podzespołu, możesz go wykonać, aby sprawdzić wydajność chłodzenia, potwierdzić lub wykluczyć podejrzenie uszkodzenia procesora, sprawdzić rzeczywistą wydajność jednostki (tzw. benchmark), albo ocenić stabilność pracy procesora przed decyzją o wykonaniu overclockingu. Za chwilę dowiesz się, jak obciążyć komputer i zbadać wydajność CPU. Jeśli stoisz dopiero przed wyborem procesora, przeczytaj też Jaki procesor? Poradnik zakupowy.

Spis treści:

• Benchamrki syntetyczne – jak przetestować procesor?
• Na czym polega testowanie obciążeniowe?
• Jakie programy do testowanie procesora?
• Program OCCT do testowania CPU – jak działa?
• Jak wykonać test procesora?
• Test procesora – benchmarki syntetyczne i testowanie obciążeniowe. Podsumowanie

Polecane procesory

Intel Core i5-12400FCena od 499 zł

Intel Core i5-14600KCena od 1419 zł

Intel Core i3-12100FCena od 359 zł

Intel Core i7-14700KFCena od 1789 zł

Intel Core i5-13400FCena od 799 zł

AMD Ryzen 5 5600GCena od 602.07 zł

Intel Core i5-12600KCena od 879 zł

Intel Core i3-14100FCena od 559 zł

Intel Core i5-13600KFCena od 1209 zł

AMD Ryzen 7 7800X3DCena od 1746.5 zł

Intel Core i5-14400FCena od 949 zł

Intel Core i5-12600KFCena od 759 zł

AMD Ryzen 7 5800X3DCena od 1447.15 zł

Intel Core i9-14900KCena od 2749 zł

AMD Ryzen 7 5700XCena od 815.68 zł

Intel Core i7-12700KFCena od 1239 zł

AMD Ryzen 5 5600XCena od 595.78 zł

AMD Ryzen 5 8600GCena od 985.43 zł

AMD Ryzen 5 7600XCena od 999.78 zł

AMD Ryzen 7 5700X3DCena od 1020.18 zł

Jeśli komputer nieoczekiwanie wyłącza się, restartuje lub ma problem z uruchomieniem – może to być winą nieodpowiedniego chłodzenia, uszkodzonego procesora i warto w takiej sytuacji wykonać test, by móc zdecydować o podjęciu kolejnych kroków. Winowajcę wykryjesz poprzez m.in. testowanie procesora.

Test przyda się również jeżeli chcesz porównać potencjał różnych CPU lub sprawdzić, jak procesor zachowa się podczas wykonywania konkretnych zadań. W artykule dowiesz się, jak testować procesor, jaki wybrać program oraz w jakich sytuacjach wybrać benchmark syntetyczny, a kiedy lepiej zdecydować się na test obciążeniowy.

Benchmarki syntetyczne – jak przetestować procesor

Benchmarki syntetyczne to specjalne programy, które symulują określone zadania i służą do oceny wydajności m.in. procesorów. Dzięki nim można przeprowadzić ustandaryzowane testy w kontrolowanych warunkach i ocenić, jak CPU radzi sobie w różnych scenariuszach, także obejmujących wielowątkowe operacje np. renderowanie czy kompresję danych. Wynik podawany jest w punktach i dzięki temu łatwiej porównać wydajność procesorów.

Benchmarki są bardzo popularne choć nie zawsze odzwierciedlają rzeczywistą wydajność w codziennych zastosowaniach – uzyskane wyniki warto porównać z danymi uzyskanymi podczas testów rzeczywistych (obciążeniowych).

Do najpopularniejszych benchmarków syntetycznych należą:

• Cinebench R23: benchmark oparty na silniku MAXON Cinema 4D, który ocenia faktyczną wydajność procesora podczas renderowania 3D. To popularna aplikacja, która jest prosta w użyciu i dostarcza wiarygodnych wyników, dostosowana jest do testowania CPU z wieloma rdzeniami;
• Geekbench 6: oferuje testy procesora podczas wykonywania różnych zadań, od np. sprawdzania poczty e-mail, odtwarzania muzyki, szyfrowania i przetwarzania obrazu lub wszystkiego na raz; możesz wykonać również test porównawczy, aby przekonać się, jaka jest wydajność CPU w porównaniu do najnowszych procesorów;
• CPU-Z: bezpłatnej i nieskomplikowane narzędzie do badania m.in. wydajności procesora w trybie jedno- i wielowątkowym, można nim przetestować komputer stacjonarny, laptop i telefon z Android;
• PassMark CPUMark: szczegółowy zestaw testów oceniający różne aspekty pracy procesora, w tym jego szybkość taktowania, przepustowość pamięci podręcznej i wydajność wielowątkową.

Wymienione aplikacje są wszechstronne i pomogą Ci sprawdzić wydajność również innych podzespołów, np. dysku SSD, karty graficznej czy pamięci RAM.

Praca z użyciem benchmarka jest prosta. Wystarczy pobrać i zainstalować wybrany program do testowania procesora, przygotować swój system (np. wyłączyć niepotrzebne procesy) i uruchomić testowanie.

Na czym polega testowanie obciążeniowe?

Testowanie obciążeniowe CPU (procesor stress test) najczęściej sprowadza się do zmuszenia go do wykonania zadania. Im algorytm matematyczny będzie bardziej skomplikowany, tym lepiej. Jak obciążyć procesor? Jak sprawdzić czy procesor działa prawidłowo? Wykorzystując np.:

Metodę testowania Lucasa-Lehmera

Jednym z takich algorytmów jest test Lucasa-Lehmera, który sprawdza, czy dana liczba jest liczbą pierwszą. Jest to złożony algorytm wymagający dużej mocy obliczeniowej, zatem świetnie sprawdza się jako narzędzie do obciążenia procesora i zmuszenia go do pracy na najwyższych obrotach (algorytm Lucasa-Lehmera wykorzystuje m.in. aplikacja Prime95).

Renderowanie grafiki komputerowej

Inną metodą testowania może być renderowanie wysokiej jakości grafiki komputerowej (3D), które potrzebuje maksymalnej mocy obliczeniowej procesora przez dłuższy czas. Nowoczesne silniki renderujące efektywnie wykorzystują wiele rdzeni i wątków procesora i w ten sposób w pełni przetestować wydajność i stabilność CPU. Ta metoda wykorzystywana jest także w benchmarkach, testujących wydajność jednostki (np. Cinebench R23).

Granie

Dla wielu osób będzie to najprostszy i najbardziej przyjemny sposób na przetestowanie CPU. Gry AAA potrafią solidnie obciążyć procesor i tym samym ujawnić problemy związane z wydajnością, stabilnością i chłodzeniem systemu. Są jednak wady tej metody: wyniki nie będą precyzyjne i mogą się różnić w zależności od innych komponentów zestawu (np. karty graficznej), a specjalistyczne programy potrafią obciążyć procesor w niemal 100% przez długi czas. Zaletą jest natomiast możliwość przetestowania w rzeczywistych warunkach współpracy CPU i GPU, pamięci RAM i innych komponentów.

FLOPS

Alternatywną miarą wydajności procesora jest FLOPS – liczba operacji zmiennoprzecinkowych, jakie procesor jest w stanie wykonać w ciągu sekundy. Mierzenie wydajności we FLOPS nie jest jednak miarodajne – procesor może mieć problemy z innymi typami operacji, przez co jego ogólna wydajność będzie w rzeczywistości niższa, mimo posiadania większej wartości FLOPS. Z tego względu jeżeli chcesz użyć FLOPS, zrób to w połączeniu z innymi wskaźnikami wydajności i rzeczywistymi testami, w ten sposób uzyskasz pełny obraz pracy procesora.

Jak testować procesor – jakie programy do testowania procesora?

Testowanie procesora nie będzie wymagało ze strony użytkownika dużego zaangażowania. Najczęściej wystarczy ściągnąć odpowiednie oprogramowanie, które całą pracę wykona za nas.

Popularne programy do wykonania testu obciążeniowego to m.in.

• OCCT: rozbudowany program do testowania procesora, który pomoże Ci zajrzeć pod maskę procesora i sprawdzić najróżniejsze parametry, program działa z wykorzystaniem aplikacji diagnostycznej HWiNFO (o tym, jak użyć OCCT przeczytasz więcej za chwilę),
• Prime95: z pomocą tego lekkiego programu wykonasz intensywny test obciążeniowy CPU – aplikacja uruchamia złożone obliczenia matematyczne, aby maksymalnie obciążyć wszystkie rdzenie i wątki procesora; Prime95 przyda się również do monitorowania temperatury i taktowania oraz diagnozy problemów z procesorem czy niestabilnym systemem;
• AIDA64: to płatne, kompleksowe narzędzie do testowania wydajności i stabilności systemu, które obciąża CPU, pamięć i inne komponenty w czasie rzeczywistym.

A jak sprawdzić temperaturę procesora?

W tym celu można skorzystać z niewielkiego programu HWMonitor, który służy do odczytu temperatury CPU i GPU, informuje o napięciach, częstotliwościach, czy energii pobieranej aktualnie przez komponenty.

Więcej o temperaturze procesora dowiesz się z poradnika Temperatura procesora – na co uważać i jak chłodzić?

Program OCCT do testowania CPU – jak działa?

OCCT jest uniwersalny i ma przejrzysty, przyjazny użytkownikowi interfejs. Z tego względu opisywane w artykule testowanie obciążeniowe będzie bazowało właśnie na tym programie.

Co to jest OCCT?

Jest to darmowe narzędzie do kompleksowej diagnostyki procesora, układu graficznego, zasilania, pamięci RAM i ogólnego monitorowania systemu. OCCT wyposażony jest w mierniki temperatur, napięcia, obrotów wentylatorów czy częstotliwości taktowania, działające w czasie rzeczywistym.

Program posiada również opcje przerywające test, gdy temperatura na wybranym komponencie przekroczy zdefiniowaną wartość (lub znajdzie się poniżej niej), dzięki czemu nie musimy wpatrywać się w monitor w obawie, czy za chwilę nie spalimy sprzętu.

Program składa się z dwóch głównych części – po lewej stronie znajdziemy opcje testowania CPU, GPU oraz zasilania, natomiast po prawej szereg wykresów. Możemy wybrać czas trwania testu – test nie powinien trwać krócej niż godzinę, choć są i tacy, którzy twierdzą, że optymalny czas to co najmniej 24 godziny. OCCT pozwala również dostosować inne parametry testu, m.in. liczbę rdzeni CPU, które będą obciążone. Możesz też wykonać np. połączony test procesora i karty graficznej aby  sprawdzić stabilność całego systemu.

Po zakończenie testów otrzymamy szczegółowy raport z informacjami o wydajności systemu, temperaturach, napięciach i stabilności.

Jak wykonać test procesora (CPU)?

Jak obciążyć procesor używając programu OCCT? Aby uzyskać najlepszy efekt, wykonaj przynajmniej godzinny test z użyciem programu, gdyż ten ewentualne błędy jest w stanie wykryć już po kilku minutach od uruchomienia. Jeśli test wypadnie pozytywnie, wówczas można uruchomić test trwający 12 lub 24 godziny, korzystając z programu Prime95, który jest w stanie znacznie bardziej obciążyć procesor.

Podczas trwania testu nie powinno się uruchamiać żadnych zbędnych programów. Nie powinno się również w tym czasie używać komputera. Z tego powodu testowanie najlepiej zaplanować sobie na noc, gdy nie będzie potrzeby korzystania z urządzenia.

Rozpoczynanie testu w programie OCCT

Aby rozpocząć testowanie procesora w programie OCCT, wystarczy ustawić żądane parametry testu i wcisnąć zielony przycisk. Możemy wybrać długość testu, jego wersję (32 lub 64 bity), liczbę rdzeni CPU biorących udział w teście, czy rozmiar danych testowych (mały generuje większe ciepło, duży sprawniej wychwytuje błędy).

Dobrze również ustawić temperatury, po których przekroczeniu test zostanie przerwany, aby nie uszkodzić komputera (w Settings). Domyślnie test zakończy się, gdy temperatura procesora lub GPU osiągnie 85 stopni Celsjusza.

Test można przerwać w każdej chwili. Po jego zakończeniu otrzymamy szereg zrzutów obrazów wykresów, z których odczytamy jak zmieniały się wartości poszczególnych parametrów podczas trwania testu (temperatura, napięcie, itp.). To świetne rozwiązanie, dzięki któremu nie przegapimy żadnych anomalii.

Jeśli test zakończył się nie zwracając żadnego błędu, to znaczy, że nie wykryto problemów ze stabilnością procesora. Jeśli natomiast pojawił się błąd, a komputer wyłącza się, lub ma problemy z uruchomieniem – może to być znak, że konieczna będzie wymiana CPU lub chłodzenia na wydajniejsze.

Rozpoczynanie testu w programie OCCT

Aby rozpocząć test w programie OCCT, wystarczy ustawić żądane parametry testu i wcisnąć zielony przycisk. Możemy wybrać długość testu, jego wersję (32 lub 64 bity), liczbę rdzeni CPU biorących udział w teście, czy rozmiar danych testowych (mały generuje większe ciepło, duży sprawniej wychwytuje błędy).

Dobrze również ustawić temperatury, po których przekroczeniu test zostanie przerwany, aby nie uszkodzić komputera. Domyślnie test zakończy się, gdy temperatura procesora lub GPU osiągnie 85 stopni Celsjusza.

Test można przerwać w każdej chwili. Po jego zakończeniu otrzymamy szereg zrzutów obrazów wykresów, z których odczytamy jak zmieniały się wartości poszczególnych parametrów podczas trwania testu (temperatura, napięcie, itp.). To świetne rozwiązanie, dzięki któremu nie przegapimy żadnych anomalii.

Jeśli test zakończył się nie zwracając żadnego błędu, to znaczy, że nie wykryto problemów ze stabilnością procesora. Jeśli natomiast pojawił się błąd, a komputer wyłącza się, lub ma problemy z uruchomieniem – może to być znak, że konieczna będzie wymiana CPU lub chłodzenia na wydajniejsze.

Test procesora – benchmarki syntetyczne i testowanie obciążeniowe. Podsumowanie

Benchmarki syntetyczne i testy obciążeniowe to uzupełniające się narzędzia, które dostarczą Ci kompleksowej oceny wydajności i stabilności pracy procesora. Benchmarki przydają się do testu CPU podczas wykonywania określonych zadań, do porównania różnych procesorów i diagnozowania problemów z wydajnością. Test obciążeniowy pomoże Ci zorientować się, jak CPU radzi sobie pod maksymalnym obciążeniem – czy jest stabilny podczas długiej, intensywnej pracy (to również narzędzie do testowania wydajności chłodzenia systemu).

Mogą Cię zainteresować:

• Jaki procesor wybrać? Poradnik zakupowy
• Czarny Piątek, czyli Black Friday – kiedy wypada?
• Jakie chłodzenie do procesora wybrać? Poradnik zakupowy
• Co robić, gdy laptop sam się wyłącza lub przegrzewa?
• Komputer z chłodzeniem wodnym – dlaczego warto?