Projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich
Celem projektu jest wykonanie wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 12 grudnia 2023 r., w którym stwierdzono naruszenie przez Polskę prawa do poszanowania życia rodzinnego i prywatnego. Instytucja rejestrowanych związków partnerskich będzie dostępna zarówno dla par tej samej płci, jak i dla par różnej płci.
Projekt przewiduje, że rejestrowany związek partnerski mogą zawrzeć dwie osoby pełnoletnie, niezależnie od płci. Rejestrowany związek partnerski wpłynie na stan cywilny osób, a procedura jego zawarcia będzie odbywać się przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Projekt zawiera również uregulowania dotyczące wspólnego majątku między partnerami.
Wyrokiem ETPC z 2023 r. Polska zobowiązana jest do zapewnienia parom tej samej płci odpowiedniej ochrony, włączając aspekty materialne, podatkowe, dziedziczenie oraz prawa i obowiązki wzajemnej pomocy.
Rozwiązanie problemu braku uznania i ochrony związków nieformalnych – uchwalenie ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich ma na celu zwiększenie ochrony prawnej rodzin tworzonych przez pary, które nie zawierają małżeństw.
Zawieranie rejestrowanego związku partnerskiego
Kierownik urzędu stanu cywilnego ocenia zdolność do zawarcia rejestrowanego związku partnerskiego i dokonuje wpisu do rejestru. Rejestrowany związek partnerski mogą zawrzeć dwie osoby pełnoletnie, niezależnie od płci. Procedura zawarcia rejestrowanego związku partnerskiego odbywa się przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego.
Wspólny majątek partnerski
Z chwilą zawarcia rejestrowanego związku partnerskiego osoby wchodzące w ten związek łączy ustrój rozdzielności majątkowej. Osoby w rejestrowanym związku partnerskim mogą ustanowić wspólność majątkową (wspólność partnerską) poprzez umowę zawartą w formie aktu notarialnego. Umowa ta określa przedmioty majątkowe, które stanowią wspólny majątek partnerski.
Projekt ustawy wprowadzającej zawiera przepisy nowelizujące obecnie obowiązujące przepisy ustaw w celu przyznania osobom w związkach partnerskich uprawnień w obszarze opieki zdrowotnej, zabezpieczenia społecznego, dziedziczenia i podatków.
Rozszerzenie definicji osoby bliskiej
W szczególności projekt rozszerzy definicję osoby bliskiej, umożliwi dziedziczenie ustawowe po zmarłej partnerce/zmarłym partnerze, wprowadzi prawo do renty rodzinnej i zasiłku opiekuńczego oraz inne korzystne zmiany dla par partnerskich.