Jump to content

Vikipediya:Ҳақида

From Vikipediya
Википедия фойдаланувчилари томонидан барпо этилаётган Википедия логотипи. Логотип муаллифи Гиулиа Форсйтҳедир. Шунингдек, ушбу логотипнинг фақат аёллардан иборат версияси ҳам мавжуд
„Тасаввур қилинг-а, сайёрамиздаги ҳар бир одамга инсоният билимлари йиғиндисидан эркин фойдаланиш ҳуқуқи берилган. Биз шундай қиляпмиз“ Жиммй Wалес

Википедия — бу бепул онлайн энсиклоп��дия бўлиб, уни ҳар ким яхши ният билан таҳрир қилиши мумкин ва миллионлаб таҳрирчилар эса аллақачон мавжуд.

Википедиянинг мақсади билимнинг барча соҳалари бўйича маълумотларни ўз ичига олган ҳолда ўқувчиларга фойда келтиришдир. Википедия Викимедиа Жамғармаси томонидан ташкиллаштирилган бўлиб, у эркин таҳрирлаш имкони мавжуд. Унинг мақолаларида ўқувчиларни қўшимча маълумотга йўналтириш учун кўплаб ҳаволалар ҳам мавжуд.

Кўпинча аноним кўнгиллилар томонидан ҳамкорликда ёзилган Википедия мақолаларини Интернетга кириш имконига эга (ва ҳозирда четланмаган) ҳар бир киши таҳрир қилиши мумкин. 2001-йил 15-январда асос солинганидан бери Википедияга ҳар ой миллиарддан ортиқ ташриф буюришлар бўлиб, дунёдаги энг йирик маълумот веб-сайтига айланди. Ҳозирда Википедияда 300 дан ортиқ тилда 61 миллиондан ортиқ, жумладан, инглиз тилида 6,696,979 та мақола мавжуд.

Википедиянинг асосий тамойиллари унинг бешта устунида жамланган. Википедия ҳамжамияти кўплаб қоидалар ва кўрсатмалар ишлаб чиқди. Лекин таҳрирчилар ҳисса қўшишдан олдин улар билан танишишлари шарт эмас.

Ҳар ким Википедия матни, ҳаволалари ва расмларини таҳрирлаши мумкин. Ким ёзганидан кўра нима ёзилгани муҳимроқ. Мазмун Википедия сиёсатига мос келиши, жумладан, нашр этилган манбалар томонидан тасдиқланиши керак. Таҳрирловчиларнинг бетараф фикрлари, эътиқодлари, шахсий тажрибалари, мустақил тадқиқотлар, туҳматли материаллар ва муаллифлик ҳуқуқи бузилиши каби ҳолатлар Википедияда қолдирилмайди ва ўчирилади ёки таҳрир ортга қайтарилади. Википедия дастурий таъминоти хатоларни осонлик билан ўзгартириш имконини беради. Тажрибали таҳрирчилар эса исталган таҳрирларни кузатади ва назорат қилади.

Википедия босма ҳаволалардан муҳим жиҳатлари билан фарқ қилади. Унда доимий равишда мақолалар яратилади ва янгиланади. Шунингдек, янги воқеалар ҳақидаги энсиклопедик мақолалар ойлар ёки йиллар ичида эмас, балки бир неча дақиқада пайдо бўлади. Ҳар ким Википедияни яхшилаши мумкинлиги сабабли, у бошқа энсиклопедияларга қараганда кенгроқ, аниқ ва мувозанатлидир. Унинг таҳрирчилари мақолалар сифати ва миқдорини яхшилайди, шунингдек, нотўғри маълумотлар, хатолар ва вандализмни йўқ қилади. Ҳар қандай ўқувчи хатони тузатиши ёки мақолаларга қўшимча маълумот қўшиши мумкин (қаранг: Википедия билан тадқиқот қилиш).

Бошлаш учун ҳар қандай ҳимояланмаган саҳифа ёки бўлимнинг тепасида, оддийгина [таҳрир] ёки [манбасини таҳрирлаш] тугмалари ёки қалам белгиси  тугмасини босинг.

Википедия 2001-йилдан бери аҳолининг донолигини синаб кўрди ва у муваффақиятга эришди.