• Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wyda� decyzj� dotycz�c� Funduszu Hipotecznego Yanok, który wystawia tzw. weksle inwestycyjne.
• Przedsi�biorca pos�uguj�c si� pieni�dzmi konsumentów udziela ryzykownych po�yczek przedsi�biorcom i wprowadza konsumentów w b��d, informuj�c o bezpiecze�stwie weksli i ich rentowno�ci.
• Prezes Urz�du postawi� zarzuty kolejnej firmie, która oferuje weksle pod nazw� „Kwity dochodowe” - jest to Brewe Leasing.

Fundusz Hipoteczny Yanok z Krakowa to firma, która wystawia tzw. weksle inwestycyjne. Konsument przekazuje pieni�dze  przedsi�biorcy, który wystawia weksel, a potem z tych �rodków udziela po�yczek innym firmom, cz�sto zad�u�onym i o niskim standingu finansowym. W lipcu ubieg�ego roku Prezes Urz�du wyda� ostrze�enie konsumenckie przed lokowaniem �rodków w tego typu ryzykowne przedsi�wzi�cie, które zosta�o podtrzymane przez S�d. Prezes UOKiK wyda� decyzj�, w której stwierdzi�, �e FH Yanok:

• pos�uguje si� wekslem w sposób sprzeczny z jego funkcj� i wykorzystuje pieni�dze konsumentów do udzielania po�yczek przedsi�biorcom i w ten sposób przenosi na konsumentów ca�e ryzyko prowadzonej dzia�alno�ci.
• wprowadza konsumentów w b��d informuj�c o bezpiecze�stwie �rodków powierzonych FH Yanok, braku ryzyka oraz o gwarancji zysku.

„Weksel” to pisemne zobowi�zanie wystawcy do zap�acenia w okre�lonym czasie oznaczonej sumy pieni�dzy. W obrocie gospodarczym weksel jest zabezpieczeniem sp�aty d�ugu. W przepisach jednak nie ma poj�cia „weksla inwestycyjnego” - mo�na zatem uzna�, �e jest to poj�cie stworzone przez przedsi�biorców na okre�lenie kolejnego produktu umo�liwiaj�cego im pozyskanie kapita�u i próba omini�cia przepisów o emisji obligacji korporacyjnych. Do weksli bowiem nie stosuje si� przepisów o instrumentach finansowych czy ofercie publicznej, np. nie jest wymagane informowanie o ryzyku, warto�ci zabezpieczenia weksla, jego wystawcy i przedsi�wzi�ciu. Ca�e ryzyko ponosi wi�c konsument, który nie ma gwarancji zwrotu pieni�dzy ani zysku.

Pobierz wypowied� Prezesa UOKiK Tomasza Chróstnego

– Nie kwestionujemy mo�liwo�ci wystawiania weksli – to powszechny sposób zabezpieczenia sp�aty d�ugu, istniej�cy w prawie od 1936 roku. Nasze w�tpliwo�ci budzi jednak wykorzystywanie weksla w celach sprzecznych z jego funkcj�. Spó�ka FH Yanok wykorzystuje weksel jako sposób na pozyskanie kapita�u od konsumentów, obarczaj�c ich �rodki znacz�cym ryzykiem. Tym samym spó�ka wprowadza konsumentów w b��d, tak�e daj�c im z�udne poczucie bezpiecze�stwa inwestycji oraz mami�c ich potencjalnymi zyskami, podczas gdy w rzeczywisto�ci zabezpieczone s� interesy FH Yanok – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Weksle wystawiane przez FH Yanok nie s�u�� zabezpieczeniu sp�aty zobowi�zania, a ich celem jest pozyskanie �rodków pieni�nych na finansowanie bie��cej dzia�alno�ci gospodarczej, w tym w obszarze ryzykownych po�yczek dla innych przedsi�biorców.

Przedsi�biorca wprowadza w b��d, informuj�c o bezpiecze�stwie inwestycji, jej rentowno�ci, porównuj�c j� do lokaty bankowej czy obligacji. Tym samym stara si� j� uwiarygodni� w oczach potencjalnych klientów. Informuje, �e jest to „proste inwestowanie z gwarantowanym zwrotem kapita�u”, „zysk od 5% do 10%”, „poziom ryzyka inwestycji jest okre�lany jako niski”. Spó�ka pos�uguje si� sformu�owaniami takimi jak „inwestycja”, „emitent”, „emisja”, co stwarza pozory profesjonalnej transakcji polegaj�cej na emisji papierów warto�ciowych. Tymczasem model finansowania ca�ego przedsi�wzi�cia jest ryzykowny – zak�ada bowiem, �e do dnia wykupu weksla to FH Yanok jest jedynym dysponentem pieni�dzy konsumenta. Przedsi�biorca mo�e dowolnie decydowa�, na co je przeznaczy�, a jednym z celów jest udzielanie po�yczek zad�u�onym firmom. Konsument nie ma wp�ywu ani gwarancji tego, jak i na co zostan� wykorzystane jego pieni�dze. W zwi�zku z tym nie ma pewno�ci, �e je odzyska.

Za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów Prezes UOKiK na�o�y� na Fundusz Hipoteczny Yanok kar� w wysoko�ci prawie 400 tys. z� (389 794 z�) i nakaza� zaniechanie kwestionowanych praktyk, czemu nada� rygor natychmiastowej wykonalno�ci.

Osoby, które przekaza�y pieni�dze przedsi�biorcy, otrzymaj� od niego listy informuj�ce o decyzji. Zostanie ona równie� opublikowana na stronach internetowych Spó�ki. Decyzja nie jest prawomocna – przys�uguje od niej odwo�anie do S�du Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

�ledztwo w przedmiotowej sprawie prowadzi równie� Prokuratura Okr�gowa w Krakowie. Prezes UOKiK przekaza� tak�e informacje o dzia�alno�ci FH Yanok do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej.

Prezes Urz�du prowadzi tak�e post�powanie przeciwko firmie Brewe Leasing z Warszawy, która oferuje weksle pod nazw� „Kwit dochodowy” – konsument wp�aca pieni�dze, otrzymuje „Kwit dochodowy”, a za jego �rodki firma finansuje przedmioty leasingu np. zakup samochodów oraz nabywa wierzytelno�ci w ramach us�ug faktoringowych. Brewe Leasing informuje, �e przedsi�wzi�cie jest rentowne, a potencjalny zysk mo�e wynie�� od 7,5 proc. do 9,5 proc. Z ustale� Urz�du wynika, �e spó�ka zawiera umowy leasingowe z firmami, które nie maj� szans na kredyt bankowy. Ponadto konsumenci nie dysponuj� wekslami, poniewa� zostaj� one z�o�one w depozycie, którego administratorem jest podmiot wybrany przez Brewe Leasing – co mo�e utrudnia� wyegzekwowanie roszcze�. Zarzuty Prezesa UOKiK dotycz� pozyskiwania kapita�u w sposób naruszaj�cy dobre obyczaje, wprowadzania w b��d odno�nie do bezpiecze�stwa i korzy�ci finansowych. Za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów grozi kara do 10 proc. obrotu.

Konsumencie, podchod� ostro�nie do ofert inwestycji w weksle. Zapoznaj si� z odpowiedziami na najcz�stsze pytania na stronie finanse.uokik.gov.pl. Pami�taj, �e:

• W przepisach nie istnieje poj�cie „weksla inwestycyjnego”. Zosta�o ono wymy�lone przez przedsi�biorców na okre�lenie kolejnego produktu umo�liwiaj�cego im pozyskanie kapita�u.
• Gwarantem bezpiecze�stwa „weksla inwestycyjnego” jest jedynie wyp�acalno�� jego wystawcy – nie s� one zabezpieczone systemem gwarancji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
• W przypadku upad�o�ci wystawcy weksli konsumenci mog� nie odzyska� swoich pieni�dzy.
• Oferty b��dnie informuj� o gwarantowanej stopie zwrotu i ca�kowitym bezpiecze�stwie weksli – tymczasem inwestycja jest obarczona powa�nym ryzykiem.

Pobierz decyzj� Prezesa UOKiK

Pomoc dla konsumentów:

Tel. 801 440 220 lub 22 290 89 16 – infolinia konsumencka
E-mail: porady@dlakonsumentow.pl
Rzecznicy konsumentów – w twoim mie�cie lub powiecie