![Zdjęcie przedstawia budynek Muzeum Pamięci Sybiru w słoneczny dzień.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/Budynek-MPS-1.jpeg)
1989
Choć Związek Sybiraków powstał w 1988 roku, pamięć o losach osób deportowanych i zesłanych na Sybir zaczęto upamiętniać w Polsce na większą skalę w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Środowisko białostockich historyków, żywo zainteresowane tą tematyką, silnie działało na rzecz propagowania wiedzy o Polskim Sybirze. W Białymstoku, z inicjatywy samych Sybiraków, przy parafii pw. Ducha Świętego powstał pomnik – Grób Nieznanego Sybiraka, a w podziemiach kościoła okazała izba pamięci.
2010
![Zdjęcie przedstawia budynek Muzeum przed remontem.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/TUC9914-1024x681.jpg)
![Zdjęcie przedstawia niewyremontowany budynek Muzeum.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/Kalendarium-mps-4-1024x681.jpg)
![Zdjęcie przedstawia niewyremontowany budynek Muzeum podczas zimy.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/TUC9978-681x1024.jpg)
Władze Białegostoku przeznaczyły 2-hektarową działkę z magazynem wojskowym z lat trzydziestych XX wieku znajdującą się przy ul. Węglowej na przyszłe Muzeum Pamięci Sybiru.
![Zdjęcie przedstawia prace nad wystawą stałą.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/Sybir-3.jpg)
![Zdjęcie przedstawia prace nad wystawą stałą Muzeum.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/Sybir-9.jpg)
![Zdjęcie przedstawia pracowników w pomieszczeniu wystawy stałej.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/Sybir-16.jpg)
![Zdjęcie przedstawia ludzi przy drewnianym stole.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/Sybir-17.jpg)
![Zdjęcie przedstawia fragment wywiadu przed kamerą telewizyjną.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/Sybir-20.jpg)
2012
Pracownia „Arkon” Jana Kabaca zakończyła trwające od roku prace nad projektem budynku Muzeum Pamięci Sybiru. Przygotowana koncepcja zakładała zachowanie oryginalnego, wojskowego magazynu z przeznaczeniem na cele wystawiennicze, a także dobudowanie do niego nowoczesnego gmachu, w którym miały się znaleźć sale konferencyjne, edukacyjne, biblioteka, kawiarnia i zaplecze administracyjne. Uzyskano pozwolenie na budowę obiektu.
![Zdjęcie przedstawia ludzi omawiających plany architektoniczne budynku Muzeum.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/kalendarium-mps-18-1024x612.jpg)
![Zdjęcie przedstawia pracowników budowlanych podczas prac remontowych.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/kalendarium-mps-25-Sredni-1-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia osobę rozmawiającą przez telefon i przeglądającą plan budynku.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/kalendarium-mps-17-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia dyskusję w niewyremontowanym pomieszczeniu Muzeum.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/kalendarium-mps-25-Sredni-1024x683.jpg)
2014
17 września sąd konkursowy wskazał zwycięzcę konkursu na opracowanie koncepcji programowo-przestrzennej aranżacji wystawy stałej Muzeum Pamięci Sybiru. Spośród siedmiu ofert najlepiej oceniono propozycję belgijskiej pracowni Tempora. Jury doceniło w projekcie m.in. walory plastyczne, logiczną aranżację przestrzeni i rozmieszczenie poszczególnych stanowisk wystawienniczych.
![Zdjęcie przedstawia naradę przy planach budynku Muzeum.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/Kalendarium-MPS-6-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia Dyrektora z pracownikami podczas omawiania planów budynku.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/Kalendarium-MPS-5-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia pracowników przy stole podczas planowania wystawy stalej.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/Kalendarium-MPS-7-1024x684.jpg)
2016
W październiku Białystok podpisał umowę z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego na dofinansowanie budowy Muzeum Pamięci Sybiru. W tym roku pomyślnie zrealizowano także wstępny etap budowy, polegający na wykonaniu niezbędnych prac rozbiórkowych i instalacyjnych przygotowujących teren i budynek magazynu do zasadniczej inwestycji.
2017
1 stycznia Muzeum Pamięci Sybiru rozpoczęło funkcjonowanie jako samodzielna placówka. Jeszcze w tym samym roku udało się przygotować projekt „Wykonania wystawy stałej i zakupu wyposażenia na potrzeby Muzeum Pamięci Sybiru”, a także uzyskać do niego dofinansowanie z VIII osi priorytetowej Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury realizowanej w ramach finansowanego przez Unię Europejską Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020.
2018
![Zdjęcie przedstawia budynek Muzeum z rozstawionym rusztowaniem budowlanym.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/190208-Konferencja-Muzeum-Sybiru-37-1024x576.jpg)
![Zdjęcie przedstawia szklaną witrynę sufitową wewnątrz budynku Muzeum.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/190208-Konferencja-Muzeum-Sybiru-21-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia surowy stan górnego poziomu wystawy stałej.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/190208-Konferencja-Muzeum-Sybiru-13-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia fragment wystawy stałej w stanie surowym.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/190208-Konferencja-Muzeum-Sybiru-12-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia spotkanie pracowników budowlanych w odzieży ochronnej.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/190208-Konferencja-Muzeum-Sybiru-11-1024x576.jpg)
![Zdjęcie przedstawia fragment elewacji budynku Muzeum w trakcie remontu.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/190208-Konferencja-Muzeum-Sybiru-4-1024x683.jpg)
Przetarg na wykonanie stanu surowego budynku Muzeum został rozstrzygnięty – wygrała firma Budimex S.A. W kwietniu podpisano umowę i budowa ruszyła. 15 października w obecności Sybiraków, ich rodzin i innych gości uroczyście podpisano, poświęcono i wmurowano w fundamenty gmachu akt erekcyjny Muzeum Pamięci Sybiru. Wyrażono w nim m.in. przekonanie, że: „Instytucja ta dbać będzie o zachowanie pamięci o ofiarach i zbrodniach, które sprawiły, że daleka Syberia zmieniła się w polskiej świadomości ze wspaniałej i bogatej krainy w okrutny Sybir – Nieludzką Ziemię”.
![Zdjęcie przedstawia składanie podpisów.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/08/2-Sredni-1.jpg)
![Zdjęcie przedstawia czerwoną szkatułkę.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/180418-Podpisanie-umowy-Muzeum-Sybiru-4.jpg)
![Zdjęcie przedstawia osoby fotografujące prezentację multimedialną.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/180418-Podpisanie-umowy-Muzeum-Sybiru-5.jpg)
![Zdjęcie przedstawia uścisk dłoni z Prezydentem Miasta Białystok.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/180418-Podpisanie-umowy-Muzeum-Sybiru-15.jpg)
![Zdjęcie przedstawia moment wręczenia bukietu kwiatów przez Prezydenta Białegostoku.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/180418-Podpisanie-umowy-Muzeum-Sybiru-21.jpg)
![Zdjęcie przedstawia starszą Panią podpisującą dokument.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/181015-Akt-Erekcyjny-Muzeum-Sybiru-27-1024x682.jpg)
![Zdjęcie przedstawia Dyrektora Muzeum oraz Prezydenta Białegostoku podczas zabezpieczania aktu erekcyjnego.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/181015-Akt-Erekcyjny-Muzeum-Sybiru-31-1024x819.jpg)
![Zdjęcie przedstawia tubę z zabezpieczonym aktem erekcyjnym.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/181015-Akt-Erekcyjny-Muzeum-Sybiru-3-Sredni-1024x681.jpg)
![Zdjęcie przedstawia gości zaproszonych na oficjalne rozpoczęcie budowy.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/181015-Akt-Erekcyjny-Muzeum-Sybiru-13-Sredni-1024x681.jpg)
![Zdjęcie przedstawia Prezydenta Białegostoku podpisującego dokument.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/181015-Akt-Erekcyjny-Muzeum-Sybiru-30-Sredni-1024x681.jpg)
![Zdjęcie przedstawia Dyrektora Muzeum kładącego zaprawę murarską.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/181015-Akt-Erekcyjny-Muzeum-Sybiru-39-Sredni.jpg)
2019
![Zdjęcie przedstawia uścisk dłoni Dyrektora Muzeum i Prezydenta Białegostoku.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/191209-Przekazanie-kluczy-Muzeum-Sybiru-07-Sredni-1.jpg)
![Zdjęcie przedstawia pęk kluczy z etykietami.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/191209-Przekazanie-kluczy-Muzeum-Sybiru-01-Sredni.jpg)
![Zdjęcie przedstawia osobę trzymającą pęk kluczy z etykietami.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/191209-Przekazanie-kluczy-Muzeum-Sybiru-05-Sredni.jpg)
19 czerwca ogłoszono wykonawcę wystawy stałej Muzeum. Przetarg wygrała firma Deko-Bau, która zaraz po podpisaniu umowy rozpoczęła prace nad instalacjami artystycznymi, gablotami, ekspozytorami, multimediami i pozostałymi elementami ekspozycji. Sąd konkursowy wybrał też projekt instalacji artystycznej, która zajmie centralne miejsce na wystawie – zwyciężyła koncepcja autorstwa Martyny Pająk. W sierpniu do wnętrza obiektu został wprowadzony największy eksponat Muzeum – rosyjski wagon towarowy konstrukcji z 1892 roku, tzw. tiepłuszka, pełniący funkcję głównego wejścia na ekspozycję. W grudniu zakończyły się prace budowlane i Tadeusz Truskolaski, prezydent Miasta Białegostoku, przekazał Wojciechowi Śleszyńskiemu, dyrektorowi Muzeum Pamięci Sybiru, klucze do nowego gmachu. Muzeum Pamięci Sybiru zostało laureatem konkursu Top Inwestycje 2019.
![Zdjęcie przedstawia wyremontowane lecz puste pomieszczenie wystawy stałej Muzeum.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/zdjecie2c-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia wyremontowane lecz puste pomieszczenie wystawy stałej Muzeum na piętrze.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/zdjecie6-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia pracowników działu naukowego przy komputerach.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/03/MEETINGI-1332-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia pracowników podczas spotkania.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/kalendarium-mps-11-1024x683.jpg)
2020
![Zdjęcie przedstawia Dyrektora Muzeum podczas prezentacji gabloty z eksponatem.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/200625-Wizyta-Marszalka-Senatu-i-Miejsce-Pamieci-114-683x1024.jpg)
![Zdjęcie przedstawia składanie kwiatów przy pomniku Matki Sybiraczki.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/200916-Odsloniecie-pomnika-Matki-Sybiraczki-33-Sredni.jpg)
![Zdjęcie przedstawia służby mundurowe podczas uroczystości.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/200916-Odsloniecie-pomnika-Matki-Sybiraczki-31-Sredni-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia pomnik Bohaterskich Matek Sybiraczek.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/200916-Odsloniecie-pomnika-Matki-Sybiraczki-24-Sredni-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia Prezydenta Miasta Białegostoku podczas przemówienia.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/200916-Odsloniecie-pomnika-Matki-Sybiraczki-17-Sredni.jpg)
![Zdjęcie przedstawia uczestników uroczystości.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/09/200916-Odsloniecie-pomnika-Matki-Sybiraczki-8-Sredni.jpg)
To był rok intensywnych prac nad wykonaniem wystawy stałej i wyposażeniem całego obiektu. Montowano gabloty, oświetlenie, urządzenia audio-wideo, układano eksponaty. Powstawały multimedia i systemy obsługujące ruch zwiedzających i pomagające im w zapoznaniu się z ekspozycją (m.in. katalogi, audioprzewodnik, przewodnik multimedialny). Dużym zainteresowaniem cieszyła się akcja #Zapamiętani, dzięki której do Muzeum spłynęły z całego świata fotografie Sybiraków i ich rodzin – są one wykorzystane w ostatniej sali wystawy stałej. We wrześniu odsłonięto pomnik Bohaterskich Matek Sybiraczek, usytuowany przy wejściu do Muzeum. Autorami monumentu są Katarzyna i Ryszard Piotrowscy, a ich projekt został wybrany w konkursie. W tym roku Muzeum otrzymało również kolejną nagrodę – tytuł Top Inwestycji Komunalnej 2020.
![Zdjęcie przedstawia pracowników przy fragmencie ekspozycji stałej.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/kalendarium-mps-7-1024x534.jpg)
![Zdjęcie przedstawia pracowników podczas analizowania dokumentacji.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/kalendarium-mps-9-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia pracowników ustawiających eksponaty na wystawie stałej.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/kalendarium-mps.jpg)
![Zdjęcie przedstawia osoby oglądające obraz.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/kalendarium-mps-2-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia wykonywanie prac podłogowych w pomieszczeniu wystawy stałej.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/kalendarium-mps-3-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia kolaż zdjęciowy usytuowany w nieczynnym szybie windy.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/05/kalendarium-mps-8-1024x683.jpg)
2021
Muzeum Pamięci Sybiru otwiera podwoje dla zwiedzających. Jest to pierwsze muzeum w Polsce w całości poświęcone dziejom Polaków na Sybirze – zarówno deportowanym w XX, jak i zesłańcom XIX-wiecznym i wcześniejszym, jak również dobrowolnemu osadnictwu na Syberii i badaniu tej ziemi przez polskich odkrywców. Misją Muzeum jest gromadzenie, opracowywanie i ochrona zbiorów związanych z tą tematyką, a także badanie i popularyzacja historii polskiego Sybiru oraz dziejów ziem kresowych II Rzeczypospolitej.
![Zdjęcie przedstawia eksponat otwartej walizki z dokumentami oraz przedmiotami.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/DSC08698-2048px-72dpi-sRGB-podostrzane-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia eksponat biurka z krzeslem w pokoju przesłuchań.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/DSC08694-Edit-2048px-72dpi-sRGB-podostrzane-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia ściankę z siatki oddzielającą pomieszczenia wystawy.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/DSC8258-2048px-72dpi-sRGB-podostrzane-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia eksponat maszyny do szycia.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/DSC8270-Pano-2048px-72dpi-sRGB-podostrzane-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia eksponat zastawy stolowej.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/DSC08659-2048px-72dpi-sRGB-podostrzane-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia regał z eksponatami.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/04/DSC08731-2048px-72dpi-sRGB-podostrzane-1024x683.jpg)
![Zdjęcie przedstawia widok z perspektywy budynku Muzeum Pamięci Sybiru.](https://cdn.statically.io/img/sybir.bialystok.pl/wp-content/uploads/2021/10/DSC00746-Pano-Edit-Edit-Sredni-1024x512.jpg)
—
Projekt „Wykonanie wystawy stałej i zakup wyposażenia na potrzeby Muzeum Pamięci Sybiru” realizowany jest w ramach działania 8.1 Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury oś priorytetowa VIII Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020, Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.