Polski system podatkowy jest jednym z najbardziej skomplikowanych na świecie - w 2021 roku spośród państw Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) zajął przedostatnie miejsce, a wyprzedziły go jedynie W�ochy. W niedzielę (14 kwietnia) Panel Ariadna opublikował badanie, z którego wynika, że Polacy oceniają system podatkowy jako skomplikowany (78 proc.), niesprawiedliwy (76 proc.) i niezrozumiały (73 proc.).
System podatkowy w Polsce. Co myślą o nim Polacy?
Jak stwierdza prof. Dominika Maison z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, nie dość, że Polacy negatywnie myślą o polskim systemie podatkowym, to jeszcze takie postrzeganie go nie zmieniło się od roku 2017. - Jedyny wymiar, na którym ocena systemu nieco się zmieniła to postrzeganie go jako mniej niesprawiedliwy - spadek z 83 proc. osób, które zgadzały się z tym stwierdzeniem w 2017 do 76 proc. w 2024. Ciekawy wynik pokazuje również analiza postrzegania polskiego systemu podatkowego w zależności od wieku - tłumaczy prof. Maison. Jak czytamy, najbardziej pozytywnie odbierają go osoby najmłodsze, w wieku 18-24 lata, a najbardziej negatywnie osoby między 35 a 44 rokiem życia.
Prof. Dominika Maison wyjaśnia też, z czego może wynikać ta różnica. - Prawdopodobnie osoby najmłodsze opierają swoją opinię na wiedzy teoretycznej, na dodatek, często wiedzą, że są, ale nie za bardzo wiedzą, na czym różne podatki polegają. Natomiast zetknięcie z rzeczywistością samodzielnego rozliczania podatków, powoduje zdecydowany wzrost negatywnych opinii na ich temat, stąd tak negatywne oceny u 40-latków - mówi prof. Maison.
Co Polacy wiedzą o podatkach i progach podatkowych?
Według badania podatki, które najlepiej znają Polacy to VAT i PIT, przy czym 71 proc. dorosłych Polaków wie, na czym polega VAT, a 25 proc. zna ten podatek, ale nie wie, na czym on dokładnie polega. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku PIT-u, gdzie 67 proc. zna go i rozumie, a 28 proc. przynajmniej słyszało o tym podatku, nie zna jego zasad. Najmniej Polaków wie, czym jest podatek CIT - jedynie 26 proc. słyszało o nim i wie, na czym on polega, 50 proc. słyszało o nim, ale go nie rozumie, a 24 proc. w ogóle nie miała z nim styczności.
Co ciekawe, tylko 22 proc. Polaków wie, jakie obowiązują w Polsce progi podatkowe. Podobnie jak w przypadku wiedzy dotyczącej podatków, tutaj również wiedza zależna jest w dużej mierze od wykształcenia - im jest ono wyższe, tym większa jest świadomość podatku PIT i progów podatkowych. Okazuje się, że istotnym czynnikiem jest tu też sytuacja zawodowa. Najwięcej o progach podatkowych wiedzą przedsiębiorcy (32 proc.), na drugim miejscu są osoby pracujące na etacie (26 proc.), a na trzecim osoby niepracujące (18 proc.).
Deklaracje podatkowe za 2023 rok można składać do 30 kwietnia 2024 roku. Do tego czasu należy także zapłacić należny podatek - w przypadku spóźnienia musimy liczyć się z naliczeniem odsetek. Jeśli nie rozliczymy PIT-u w terminie, możemy złożyć wniosek o zaniechanie ukarania (tak zwany czynny żal). Musimy to jednak zrobić jak najszybciej, czyli zanim naczelnik urzędu skarbowego udokumentuje przestępstwo lub wykroczenie, a organy ścigania rozpoczną czynności zmierzające do jego wykrycia.
