Najwyższa Izba Kontroli z własnej inicjatywy przeprowadziła kontrolę pod nazwą "Ochrona brzegów morskich na Półwyspie Helskim i Mierzei Wi�lanej". Jak poinformował NIK, kontrola objęła Urząd Morski w Gdyni, Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Gdańsku, Pomorski Urząd Wojewódzki w Gdańsku, Wojewódzki Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Gdańsku, Urzędy Miasta Helu, Jastarni i we Władysławowie. Sprawdzono, czy organy administracji rządowej oraz samorządowej zapewniły odpowiednią ochronę brzegów morskich na Półwyspie Helskim. Chodzi o lata 2020-2023. Wyniki działania NIK opublikowano 19 marca.
Najwyższa Izba Kontroli sprawdziła Półwysep Helski
Po przeprowadzonej kontroli NIK poinformował w komunikacie, że "nie zapewniono skutecznej ochrony brzegu morskiego Półwyspu Helskiego przed nieuprawnioną działalnością człowieka. Skontrolowane organy administracji rządowej i samorządowej nie wykorzystały w wystarczającym stopniu przysługujących im uprawnień dotyczących nadzoru i kontroli". Przeprowadzona kontrola dotyczyła też okresu od 2011 r. do 2013 r. W tym czasie miało dojść do nieskutecznej ochrony brzegów morskich Półwyspu Helskiego przed ingerencją w tamtejsze środowisko naturalne.
NIK zwrócił też uwagę, że w ostatnich latach "dopuszczono do nieuprawnionego nawiezienia i nasypania ziemi, w tym na brzeg morski na ośmiu polach kempingowych" - podobnie jak w 2013 r. wykazano, że przybyło ok. 6 ha lądu. W związku z tym w pasie technicznym na polach kempingowych, w miejscach do tego nieprzeznaczonych, na terenie niezgłoszonym do ewidencji powstały m.in. szkoły sport�w wodnych czy obiekty handlowych oraz usługowe. Na Półwyspie Helskim było dziewięć pól kempingowych na odcinku od Władysławowa do Chałup.
Według ustaleń NIK w latach 2020-2023 (do 31 marca) w Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gdańsku nie planowano oraz nie przeprowadzono na Półwyspie Helskim kontroli przestrzegania przepisów o ochronie przyrody.
"Urząd Morski w Gdyni prowadził monitoring strefy brzegowej, w tym na podstawie danych uzyskanych metodą lotniczego skanowania laserowego oraz obrazu powierzchni terenu, powstałego w wyniku przetworzenia zdjęć lotniczych lub satelitarnych (ortofotomapy) wraz z analizą ukształtowania dna morskiego oraz wszystkich elementów strefy brzegowej" - czytamy w raporcie.
Jednak, jak zauważyli eksperci NIK, "nie wszczęto postępowań administracyjnych w celu ewentualnego wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej" w związku z nasypaniem ziemi na terenach ośmiu pól kempingowych Półwyspu Helskiego, w tym również na brzeg morski.
Według NIK zawarto też 22 umowy sprzedaży nieruchomości na kwotę 10,8 mln zł bez porozumienia z Dyrektorem Urzędu Morskiego w Gdyni. "W tej sprawie NIK skierowała powiadomienia do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa". W związku z przeprowadzoną kontrolą NIK sporządził kilka wniosków. Skierowano je m.in. do Ministerstwa Infrastruktury - zwrócono się z prośbą o "weryfikację działań lub zaniechań Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni".
Półwysep Helski pod ochroną. Co mu zagraża?
NIK przypomniał również, że Półwysep Helski jest objęty różnymi formami ochrony przyrody. Wchodzi m.in. w skład Nadmorskiego Parku Krajobrazowego, a jego obszar objęty jest Europejską Siecią Ekologiczną Natura 2000. Zagrożeniem dla Półwyspu Helskiego jest postępująca erozja brzegu, a także użytkowanie rekreacyjne.
