Ropa naftowa jest fundamentem współczesnej cywilizacji. Od ponad stu lat jest to strategiczny surowiec energetyczny, będący podstawowym źródłem paliw (benzyn, oleju napędowego, mazutu i innych) dla transportu lądowego, morskiego i lotniczego.

Ropa naftowa jest podstawowym surowcem przemysłu petrochemicznego. Wytwarza się z niej tworzywa sztuczne (potocznie zwane plastikiem), smary, asfalty, parafiny, etc.

W 2018 r. największym producentem ropy naftowej na świecie były Stany Zjednoczone, dostarczające prawie 18 mln baryłek dziennie (ok. 18% światowego wydobycia). Na drugiej pozycji uplasowała się Arabia Saudyjska (12,4 mln bpd), przed Rosją (11,4 mln bpd), Kanadą (5,4 mln bpd) i Chinami (4,8 mln bpd).Wydobycie ropy naftowej cechuje się silną koncentracją – 10 największych producentów odpowiadało za ponad 70% globalnej podaży.

Każdego dnia na świecie zużywa się blisko sto milionów baryłek ropy naftowej. Największym konsumentem tego surowca pozostawały Stany Zjednoczone (ok. 20 mln bpd) przed Unią Europejską (ok. 15 mln bpd) i Chinami (13,5 mln bpd). Pochodne ropy naftowej zużywa się na całym globie w postaci paliw i materiałów. Szacuje się, że dzienna konsumpcja ropy naftowej w Polsce wynosi niespełna 0,6 mln baryłek, co stawia nasz kraj dopiero na 30. miejscu na świecie. Handel ropą naftową ma dwa oblicza.

Transakcje dotyczące dużych, fizycznych dostaw surowca odbywają się na linii rafineria-producent, nierzadko z udziałem wyspecjalizowanych pośredników. Lecz punktem odniesienia wyznaczającym ceny ropy naftowej są giełdy surowcowe w Londynie i Nowym Jorku. Światowymi benchmarkami są notowania ropy Brent (londyńska giełda ICE) i WTI (Nymex), zaś handel surowcem najczęściej rozliczany jest w dolarach.