Samotny wilk wśród bardów
  • Piotr SemkaAutor:Piotr Semka

Samotny wilk wśród bardów

Dodano: 
Wolf Biermann, niemiecki bard
Wolf Biermann, niemiecki bard Źródło: Wikimedia Commons / Bundesarchiv, Bild 183-1989-1201-046 / Waltraud Grubitzsch (geb. Raphael) / CC-BY-SA 3.0
Ponieważ pół życia spędził w dawnej NRD, a drugie pół w RFN, Wolf Biermann stał się dla Niemców ulubionym symbolem powojennego podziału kraju. Powolną ewolucję od uwielbienia komunizmu do zdecydowanego potępienia tej ideologii doskonale widać w jego twórczości

Moje życie to powieść łotrzykowska” – zwykł mawiać Biermann, niemiecki pieśniarz, poeta i były dysydent. Jego imię po niemiecku oznacza wilka i wielu przyjaciół, którzy znali go na różnych etapach życia, potwierdza, że doskonale do niego pasuje. Był wilkiem samotnikiem, chodzącym swymi ścieżkami. Ale zawsze lgnęli do niego ludzie, którzy chcieli słuchać jego pieśni. Traktowali je jak haust świeżego powietrza w dusznym NRD-owskim realnym socjalizmie.

Jego bronią była poezja, do której komponował swe pieśni. Dla Niemców jest takim samym symbolem niezależnego, wolnego pieśniarza, jakim u nas był Jacek Kaczmarski. Jedno było wspólne dla obu twórców – i Wolf, i Kaczmarski mieli szczęście dożyć chwil, gdy ich pieśni znały na pamięć tłumy i śpiewały je w czasach rewolucji. Jednak walcząc z systemem Niemiec, długo uważał się za komunistę. Tyle tylko że uważał, iż broni jakiegoś wyidealizowanego komunizmu, który miał być lepszy od tej ideologii, którą wciskano mu do głowy w NRD. Jego fani twierdzą, że to właśnie od pozbawienia go NRD-owskiego obywatelstwa w końcu 1976 r. zaczął się proces budzenia się opozycji przeciwko reżimowi Ericha Honeckera.

Biermann (rocznik 1936) ma dziś 86 lat i spędza jesień swego burzliwego życia w cichym domku w willowej dzielnicy Hamburga – Ottensen. Przekazał już wszystkie swoje dokumenty bibliotece państwowej w Berlinie, a Niemieckie Muzeum Historycznie niedawno poświęciło mu wielką wystawę w stolicy. Czy łatwo być pomnikiem za życia? Czym jego opozycyjna kariera różniła się od dokonań jego polskich odpowiedników, a w czym była podobna?

Artykuł został opublikowany w 7/2024 wydaniu miesięcznika Historia Do Rzeczy.