Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w komunikacie na swojej stronie internetowej podkreśliło, że prof. Paweł Rowiński jest pierwszym w historii Polakiem, który stanął na czele Europejskiej Federacji Akademii Nauk (ALLEA - All European Academies). Polskiemu naukowcowi pogratulowała wiceszefowa resortu nauki Maria Mrówczyńska.
Kim jest prof. Paweł Rowiński?
"Wybór prof. Pawła Rowińskiego na prezesa Europejskiej Federacji Akademii Nauk to duże wyróżnienie dla polskiego środowiska naukowego, świadczące o uznanym prestiżu naukowym i rozpoznawalności międzynarodowej pana profesora. Mam nadzieję, że wybór polskiego naukowca na to zaszczytne stanowisko pozwoli na szerszą reprezentację wyników prac badawczych i rozwojowych realizowanych w naszym kraju oraz zwiększy nasze możliwości w kształtowaniu europejskiej polityki edukacyjnej i naukowej" – powiedziała cytowana w komunikacie MNiSW Maria Mrówczyńska.
Prof. Rowiński zaznaczył, że działania ALLEA nie obejmują jedynie Unii Europejskiej, ale właściwie cały kontynent europejski. "Podobnej organizacji w zakresie organizacji nauki nie ma w Europie i to jest jej zasadnicza siła" - podkreślił.
Rowiński dodał, że ALLEA to także ogromne zaplecze eksperckie. "Federacja zrzesza akademie nauk – najbardziej elitarne organizacje w każdym kraju, czy mówimy o Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina, The Royal Society w Londynie, czy naszej Polskiej Akademii Nauk. Należą do nich najlepsi eksperci i często stoją za tym także instytuty i komitety naukowe. To najlepsze zaplecze eksperckie, jakie sobie można w Europie wyobrazić i ma olbrzymi wpływ na kształtowanie polityki naukowej" – zaznaczył Rowiński.
Jego zdaniem, wybranie na prezesa przedstawiciela polskiej nauki, to szansa na wzmocnienie polskiego głosu w dyskusji nad stanem nauki w Europie. "Jeśli chodzi o kształtowanie polityki na poziomie europejskim, mamy możliwość prezentacji swojego głosu, pod warunkiem współpracy z zarządzającymi w Polsce. I właśnie tutaj mogę być tym pośrednikiem. Jestem w stałym kontakcie m.in. z przedstawicielami Parlamentu Europejskiego, mam też większy dostęp do informacji, jeśli chodzi o współpracę z krajami spoza Europy" – powiedział Rowiński.
Naukowiec zwrócił uwagę, że jądrem w organizacjach jak ALLEA "zawsze były państwa starej Europy, a w tej chwili możemy budować pomost między krajami leżącymi bardziej na wschód czy na południe naszego kontynentu".
Paweł Rowiński ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie Warszawskim oraz doktorat i habilitację w zakresie nauk o Ziemi ze specjalnością geofizyka w Instytucie Geofizyki Polskiej Akademii Nauk. Jego zainteresowania naukowe krążą wokół hydrodynamiki środowiskowej, metod statystycznych w hydrologii, inteligentnych analiz danych oraz zmian klimatu. Był przewodniczącym Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Współpracy z Zagranicą w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego w latach 2011-2015. W latach 2015–2022 pełnił funkcję wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk. W 2022 roku został wybrany na przewodniczącego zarządu europejskiego oddziału Międzynarodowego Stowarzyszenia Inżynierii i Badań Wodno-Środowiskowych IAHR. Od tego samego roku jest także członkiem zarządu Europejskiej Sieci Akademii SAPEA. W 2023 roku (po raz drugi) objął funkcję dyrektora Instytutu Geofizyki PAN. Stanowisko prezesa Europejskiej Federacji Akademii Nauk (ALLEA) pełni od 1 czerwca br.
Co to jest ALLEA?
Europejska Federacja Akademii Nauk (ALLEA) to jedna z najważniejszych organizacji o charakterze naukowym w Europie. Należy do niej niemal 60 akademii nauk i towarzystw naukowych z ponad 40 krajów członkowskich Rady Europy. To także jedna z najważniejszych instytucji w zakresie doradztwa naukowego dla Komisji Europejskiej.
Misją ALLEA - jak podaje resort nauki i szkolnictwa wyższego - jest budowanie współpracy między akademiami poszczególnych krajów, wspieranie prowadzenia i popularyzacji badań naukowych, a także współpraca z Komisją Europejską i władzami poszczególnych państw.
"Realizacja tej misji odbywa się m.in. poprzez ułatwianie wymiany informacji między akademiami oraz pełnienie funkcji doradczych i wypracowywanie propozycji dotyczących polityki naukowej dla rządów, Unii Europejskiej, organizacji krajowych i międzynarodowych" - czytamy w komunikacie MNiSW.
ALLEA realizuje swoje cele w oparciu o grupy robocze, których opracowania są publikowane i rozsyłane do akademii członkowskich, polityków i do różnych grup społecznych. Polskę w ALLEA reprezentują Polska Akademia Nauk i Polska Akademia Umiejętności.
Europejska Federacja Akademii Nauk jest ważnym organem doradczym Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i rządów państw UE, ale również rządów państw mających problemy związane z demokracją i wolnością badań naukowych.
ALLEA pełni funkcję doradczą m.in. w obszarze organizacji nauki, m.in. poprzez kształtowanie programów ramowych Unii Europejskiej tj. "Horyzont Europa". Obszar doradztwa ALLEA to także kwestie otwartej nauki, równości, różnorodności i integracji (EDI) w nauce oraz tematy związane z najważniejszymi wyzwaniami społecznymi na świecie, np. rewolucją technologiczną, zmianami klimatu i problemami żywnościowymi.