Komisja Europejska wyznaczyła zamiennik dla LIBOR CHF

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne

Z końcem 2021 r. z obrotu na światowym rynku finansowym znika wskaźnik referencyjny LIBOR CHF. W Unii Europejskiej zastąpi go wskaźnik referencyjny SARON. Komisja Europejska wyznaczyła zamiennik, aby zapewnić możliwości wykonywania umów kredytowych stosujących ten wskaźnik. Od 1 stycznia 2022 r. we wszystkich umowach kredytowych, w których stosowane są wskaźniki z grupy LIBOR CHF, będą stosowane wskaźniki referencyjne z grupy SARON. Wprowadzenie SARON do trwających umów kredytowych nie będzie wymagało zmieniania ich treści (aneksowania). Kredytobiorcy będą kontynuować spłatę swoich zobowiązań z zastosowaniem SARON-u, przy zachowaniu pozostałych zasad.

Wskaźniki SARON są zalecanymi m.in. przez Narodowy Bank Szwajcarii następcami wskaźników LIBOR CHF. Są one wpisane na listę wskaźników referencyjnych prowadzoną przez Europejski Urząd Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA). Spełniają wszystkie wymogi prawa europejskiego dotyczące jakości opracowywania wskaźnika referencyjnego.

Szczegóły stosowania zamiennika dla LIBOR CHF w indywidualnej umowie kredytu powinny zostać przekazane kredytobiorcy przez bank.

Zestaw pytań i odpowiedzi opracowanych przez Komisję Europejską w wersji EN oraz jego tłumaczenie w wersji PL.

SO w Warszawie oddalił zażalenie banku Santander

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne

XXVIII Wydział Sądu Okręgowego w Warszawie, tzw. „wydział frankowy” (sygnatura akt: XXVIII Cz 5/21) oddalił 1 czerwca br. zażalenie Santander Bank Polska na udzielenie przez Sąd zabezpieczenia w postaci wstrzymania obowiązku spłaty rat kredytu na czas trwania rozprawy – poinformował pełnomocnik, który prowadzi sprawę. To dobra wiadomość dla konsumentów pozostających w sporach z bankami.

Co istotne, z ustnego uzasadnienia SO w Warszawie wynika, że mamy do czynienia z precedensowym rozstrzygnięciem, które może mieć ważny wpływ na dalszą linię orzecznictwa stołecznego sądu w takich sprawach.
Dotychczas tzw. wnioski o zabezpieczenie powództwa w wielu przypadkach nie były akceptowane przez sądy. Orzeczenie sędziów z „wydziału frankowego” może to jednak zmienić. – Można się spodziewać, iż wnioski o ustanawianie tego rodzaju zabezpieczenia będą uwzględniane przez sądy w przypadkach, w których kredytobiorcy uiścili na rzecz banku co najmniej kwotę wypłaconego kredytu. Takie orzeczenia mogą zniechęcić banki do podejmowania działań mających na celu przedłużanie postępowań – mówi Tomasz Chróstny, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Należy jednak pamiętać, że jeśli ostatecznie sąd zdecyduje, że umowa kredytowa jest ważna, bank będzie miał prawo do naliczenia odsetek kapitałowych za okres „zamrożenia” rat.

ING Bank przegrał w SO w Białymstoku

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne

Sąd Okręgowy w Białymstoku oddalił roszczenie ING Banku Śląskiego o bezumowne korzystanie z kapitału po upadku umowy – czytamy w piątkowych doniesieniach medialnych. Tym samym tzw. wynagrodzenie za korzystanie z kapitału po unieważnieniu umowy, z uwagi na zamieszczenie w niej klauzul niedozwolonych, SO uznał za bezprawne.
Zdaniem białostockiego sądu, roszczenie banku o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału w przypadku unieważnienia umowy z powodu stosowania przez bank klauzul niedozwolonych nie ma oparcia w przepisach polskiego prawa materialnego. Co więcej, jest sprzeczne z Dyrektywą 93/13/EWG ws. nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.
Co to oznacza dla konsumentów ING Banku
Kredytobiorcy zobowiązani są do zwrotu jedynie kwoty zaciągniętego kredytu. Konsumenci nie muszą zwracać bankowi większej kwoty, niż pożyczyli w ramach kredytu. Bank nie ma zatem prawa żądać od konsumentów wynagrodzenia za korzystanie z kapitału.
Czego dotyczyła sprawa
Sprawa dotyczyła umowy kredytu hipotecznego indeksowanego do franka, zawartej z ING Bankiem w 2008 r. Sąd Okręgowy w Katowicach w 2018 r. uznał tę umowę w całości za nieważną. Wówczas Bank zażądał od kredytobiorców zwrotu kapitału wraz z opłatami za korzystanie z kapitału. Następnie sprawa była rozpatrywana kolejno przez Sąd Okręgowy i Sąd Apelacyjny w Białymstoku. Ostatecznie, po ponownym rozpatrzeniu sprawy, Sąd Okręgowy oddalił 19 maja 2021 r. roszczenie ING Banku o wynagrodzenie za korzystanie kapitału.

UOKiK krytycznie wypowiadał się nt. możliwości żądania przez banki wynagrodzeń za korzystanie z kapitału – zobacz więcej.

Korzystny dla frankowiczów wyrok TSUE

Posted on Categories:CHF, Finanse, Kredyty hipoteczne

– Wyrok nie jest dla nas zaskoczeniem – przeciwnie, jest zgodny z dotychczasową linią orzeczniczą Trybunału, naszymi przewidywaniami i dotychczasowym stanowiskiem. To orzeczenie wymaga szerszego spojrzenia, tj. odniesienia go do dotychczasowego orzecznictwa TSUE, a przypomnę, że jest ono prokonsumenckie – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
Korzystny dla frankowiczów wyrok TSUE
Więcej na ten temat >>>

W oczekiwaniu na uchwałę ws. kredytów walutowych

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne


Sąd Najwyższy odpowie na sześć pytań:

  1. Czy w razie uznania, że postanowienie umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie wiąże konsumenta, możliwe jest przyjęcie, że miejsce tego postanowienia zajmuje inny sposób określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów?
  2. Czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu indeksowanego do takiej waluty umowa może wiązać strony w pozostałym zakresie?
  3. Czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu denominowanego w walucie obcej umowa ta może wiązać strony w pozostałym zakresie?
  4. Czy w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej, w wykonaniu której bank wypłacił kredytobiorcy całość lub część kwoty kredytu, a kredytobiorca dokonywał spłat kredytu, powstają odrębne roszczenia z tytułu nienależnego świadczenia na rzecz każdej ze stron, czy też powstaje jedynie jedno roszczenie, równe różnicy spełnionych świadczeń, na rzecz tej strony, której łączne świadczenie miało wyższą wysokość?
  5. Czy w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej z powodu niedozwolonego charakteru niektórych jej postanowień, bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu rozpoczyna się od chwili ich wypłaty?
  6. Czy, jeżeli w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej którejkolwiek ze stron przysługuje roszczenie o zwrot świadczenia spełnionego w wykonaniu takiej umowy, strona ta może również żądać wynagrodzenia z tytułu korzystania z jej środków pieniężnych przez drugą stronę?

Rozstrzygnięcie będzie uchwałą.
Zdaniem Prezesa UOKiK Tomasza Chróstnego, uchwała będzie korzystna dla konsumentów – rozwieje bowiem wątpliwości pojawiające się przy rozliczaniu umów zawierających niedozwolone postanowienia umowne. Więcej na ten temat w komunikacie prasowym UOKiK >>>

Kara Prezesa UOKiK dla banku BPH

Posted on Categories:CHF, Finanse, Kredyty hipoteczne

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny uznał za niedozwolone tzw. klauzule spreadowe, stosowane przez bank BPH w aneksach do umów o kredyt hipoteczny.
Po przeprowadzeniu postępowania Prezes UOKiK wydał decyzję wobec banku BPH. Za niedozwolone uznał postanowienia, zgodnie z którymi stosowane przez BPH kursy walut ustalane są w oparciu o „ostatni średni kurs rynkowy”, który stanowi sumę kursów kupna i sprzedaży walut dostępnych na stronie Reuters podzielonych przez dwa. Jednak przepisy, jak i inne obiektywne oraz dostępne źródła nie precyzują czym jest „średni kurs rynkowy”, nie wiadomo również na jaki konkretnie moment bank określa wysokość kursów. Ponadto, adres strony internetowej zawarty w klauzuli (www.reuters.pl) przekierowuje do anglojęzycznej wersji serwisu Reuters.
Prezes UOKiK nałożył na bank BPH karę w wysokości 478 242 zł. Decyzja nie jest prawomocna.

W dotychczasowych ośmiu decyzjach Prezes UOKiK stwierdził abuzywność klauzul przeliczeniowych w aneksach do umów kredytowych. Nałożył na banki kary w łącznej wysokości ponad 143 mln zł. W toku pozostało postępowanie wobec Raiffeisen Bank International AG.

Banki obniżyły opłaty za zaświadczenia o spłacie kredytu hipotecznego dzięki interwencji Prezesa UOKiK

Posted on Categories:CHF, Finanse, Kredyty hipoteczne

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny zainterweniował w związku z wysokimi opłatami za zaświadczenia o historii spłaty kredytu, o które wnioskowali w bankach konsumenci walczący o unieważnienie umowy na drodze sądowej. – Wysokie opłaty mogły zniechęcać kredytobiorców do wytoczenia powództwa i stały się dla nich poważną barierą finansową. Co więcej, bez takiego zaświadczenia konsument nie byłby w stanie określić żądanej od banku kwoty z tytułu spłaconego częściowo kredytu i odsetek. Po podjętej w interesie kredytobiorców interwencji opłaty zostały znacząco zmniejszone – powiedział Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
Prezes Urzędu wydał wobec tego jedną decyzję nakładającą karę 5 mln zł na Deutsche Bank (decyzja nie jest prawomocna) – więcej informacji na ten temat. Zakończył także 4 postępowania wyjaśniające dotyczące: BNP Paribas Bank Polska, Credit Agricole Bank Polska, PKO BP, Raiffeisen Bank International AG oraz działania miękkie w sprawie Banku Millennium, Getin Noble Banku i mBanku.

W efekcie działań Prezesa UOKiK większość banków obniżyła opłaty za zaświadczenia i nie uzależnia ich wysokości od długości okresu zrealizowanej spłaty. Przykładowo: jeden z banków przed podjęciem interwencji przez Prezesa UOKiK pobierał opłatę w wysokości 3 tys. zł za przygotowanie zestawienia dotyczącego 20-letniego okresu spłaty. Po interwencji zmniejszyła się ona ostatecznie do 50 zł niezależnie od długości okresu, jakiego dotyczy wniosek konsumenta. W innym banku opłata została zmniejszona z 300 zł do 50 zł.
Prezes Urzędu nie kwestionował opłat pobieranych przez Bank Millennium oraz mBank, a BNP Paribas już przed wszczęciem postępowania wyjaśniającego podjął decyzję o rezygnacji z mechanizmu naliczania opłat, który uzależniał ich wysokość od długości wnioskowanego okresu.
Ponadto, Prezes Urzędu Tomasz Chróstny skierował do 7 banków oraz Związku Banków Polskich apel, w którym przedstawił swoje stanowisko dotyczące m.in. opłat za wydawanie zaświadczeń. Banki zostały w nim poinformowane o tym, że zasadnym działaniem z ich strony byłoby określenie limitu opłat, które mogą zostać pobrane od konsumenta w sytuacji, gdy składa on wniosek dotyczący jednej umowy, a informacje o które się ubiega przedstawiane są w kilku różnych dokumentach, za które bank pobiera odrębne opłaty.

Trzy decyzje UOKiK względem Getin Noble Banku

Posted on Categories:CHF, Finanse, Kredyty hipoteczne, Obligacje

Prezes Urzędu Tomasz Chróstny wydał trzy decyzje dotyczące Getin Noble Banku. Zakwestionował sposób oferowania obligacji GetBack, niedozwolone klauzule oraz jednostronną zmianę umów.
Decyzje dotyczą uznania klauzul modyfikacyjnych za niedozwolone postanowienia umowne, jednostronnej zmiany umów o kredyt hipoteczny oraz wprowadzania w błąd podczas oferowania obligacji GetBack.
Pierwsza decyzja – jednostronna zmiana umów o kredyt hipoteczny
Zdaniem Prezesa UOKiK Getin Noble Bank wprowadzał konsumentów w błąd, informując o zmianie postanowień umów o kredyt hipoteczny, w tym indeksowanych do franka szwajcarskiego.
Przypomnijmy, że chodzi o listy, które w 2016 r. klienci otrzymali od banku. Wynikało z nich, że bank planuje doprecyzować sposób wyliczania kursów kupna i sprzedaży walut obcych; ponadto bank zastąpił postanowienia o bankowym tytule egzekucyjnym (BTE) zapisami o możliwym obowiązku złożenia oświadczenia o poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 kodeksu postępowania cywilnego, co mogłoby wiązać się z koniecznością zawarcia aktu notarialnego i ułatwiłoby bankowi w przyszłości dochodzenie roszczeń.
Za jednostronną zmianę umów o kredyt hipoteczny zbiorowych interesów konsumentów Prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył karę finansową w wysokości 7 019 640 zł.
Druga decyzja – niedozwolone postanowienia
Prezes UOKiK za niedozwolone uznał postanowienia zawarte we wzorcach umów, dotyczących m.in. wydawania kart płatniczych, udzielania pożyczek, prowadzenia rachunków.
Getin Noble przyznawał sobie prawo do bliżej nieokreślonych modyfikacji umów, gdy np. zmienią się przepisy czy zapadną wyroki sądów. Zastrzegał też, że z ma prawo do zmiany taryfy opłat i prowizji. Zdaniem Prezesa UOKiK, są to zbyt ogólne postanowienia, pod pretekstem których bank może wprowadzać dowolne zmiany.
Trzecia decyzja – obligacje korporacyjne emitowane przez spółkę GetBack
Prezes UOKiK uznał, że GNB wprowadzał konsumentów w błąd podczas oferowania obligacji korporacyjnych emitowanych przez spółkę GetBack. Zdaniem banku, inwestycja miała być bezpieczna, a zysk gwarantowany. Ponadto bank oferował obligacje osobom, które były zainteresowane zwykłymi lokatami.
Skargi od konsumentów, które wpłynęły do UOKiK, potwierdziły, że podczas sprzedaży dochodziło do nieprawidłowości. Zdaniem Prezesa UOKiK bank powinien jasno i zrozumiale informować konsumentów o specyfice produktu, zwłaszcza o ryzyku.
– To siódma decyzja w sprawie oferowania i sprzedaży obligacji GetBack, kończąca nasze działania w sprawie GetBack – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
Co to oznacza dla konsumentów?
Zgodnie z pierwszą decyzją Prezesa UOKiK konsumenci otrzymają od banku listy informujące o zakwestionowanych praktykach.
Zgodnie z drugą decyzją bank musi wysłać do konsumentów listy, w których poinformuje ich o decyzji i jej skutkach. Może to oznaczać brak możliwości jednostronnej zmiany warunków umownych w przyszłości i zakwestionowanie przez klientów dotychczasowych modyfikacji.
Z kolei zgodnie z trzecią decyzją Prezesa UOKiK Getin Noble Bank ma wypłacić rekompensatę osobom, które nabyły obligacje GetBack za jego pośrednictwem w wysokości 20 tys. zł. O tym komu należy się rekompensata, bank poinformuje w osobnej korespondencji.
Wydane decyzje ułatwiają poszkodowanym dochodzenie roszczeń w sądzie. Po uprawomocnieniu stają się prejudykatem, czyli ustalenia Prezesa Urzędu – co do faktu stosowania przez przedsiębiorcę praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów czy klauzuli niedozwolonej – są dla sądu wiążące.
Decyzje nie są prawomocne.

Ustawowe wakacje od kredytu

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne, Kredyty konsumenckie

Konsumencie, masz kredyt a straciłeś pracę lub inne główne źródło dochodu? Pamiętaj, że możesz bezpłatnie zawiesić spłatę kredytu hipotecznego i konsumenckiego korzystając z „ustawowych wakacji kredytowych”.
Przypomnijmy, kredytobiorcy mogą zawiesić wykonywanie umowy kredytowej, czyli skorzystać z tzw. „ustawowych wakacji kredytowych”, w ramach tarczy antykryzysowej 4.0. przyjętej w czerwcu 2020 r. Z uprawnienia mogą skorzystać ci, którzy po 13 marca 2020 r. w wyniku pandemii stracili pracę lub inne główne źródła dochodu. Maksymalny czas trwania „ustawowych wakacji kredytowych” to trzy miesiące (o długości decyduje kredytobiorca). Jeśli konsument ma kilka kredytów w jednym banku – może zawiesić tylko jeden z nich.
W czasie trwania „ustawowych wakacji kredytowych” instytucja finansowa nie może naliczać odsetek ani pobierać innych opłat, z wyjątkiem opłat z tytułu składek za umowy ubezpieczenia związane z kredytem.
– Zachęcam do korzystania z ustawowych wakacji kredytowych, które zostały przyjęte w trosce o gospodarstwa domowe szczególnie dotknięte ekonomicznymi skutkami pandemii. (…) O to rozwiązanie jako Urząd walczyliśmy, w drugiej fali pandemii może się okazać pomocne dla tych konsumentów, którzy dotychczas z niego nie korzystali. To ważne narzędzie wsparcia dla Polaków, które w przeciwieństwie do tzw. bankowych wakacji kredytowych jest rozwiązaniem darmowym – mówi Tomasz Chróstny, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Procedura wnioskowania o „ustawowe wakacje kredytowe”
1. Złóż wniosek o „ustawowe wakacje kredytowe” do instytucji finansowej (możesz skorzystać ze wzoru – pobierz go ze strony finanse.uokik.gov.pl).
2. Zawieszenie wykonania umowy następuje od chwili otrzymania wniosku.
3. W ciągu 14 dni bank potwierdzi, że otrzymał wniosek i zawiesił wykonanie umowy.
4. Jeśli miałeś ubezpieczenie związane z kredytem, bank poinformuje cię o wysokości składki, którą będziesz opłacał.
5. Okres kredytowania i wszystkie terminy przewidziane w umowie kredytu zostaną przedłużone o czas zawieszenia.

Co ważne, jeśli złożyłeś wniosek o „ustawowe wakacje kredytowe” i spełniasz wymogi ich udzielenia bank nie może Ci odmówić. Nie może też zmieniać twojego wniosku – proponując płatne, komercyjne wakacje kredytowe. Pamiętaj też, że bank nie może wymagać od ciebie dodatkowych oświadczeń ani dokumentów, pod rygorem braku akceptacji wniosku o „ustawowe wakacje kredytowe”.
Jeśli spotkałeś się z wyżej wymienionymi działaniami, zgłoś problem UOKiK poprzez adres mailowy monitoring@uokik.gov.pl.

Kary Prezesa UOKiK dla PKO BP i Pekao, dotyczące klauzul spreadowych

Posted on Categories:CHF, Kredyty hipoteczne

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wydał dwie decyzje względem banków PKO BP i Pekao, dotyczące niedozwolonych postanowień określających zasady ustalania kursów walut. Suma kar wyniosła blisko 62 mln zł.
Tomasz Chróstny zakwestionował postanowienia zawarte w aneksach do umów kredytów hipotecznych, odnoszących się do walut obcych. Postanowienia określają zasady ustalania kursów walut obcych, w oparciu o które banki przeliczają raty kredytów.
Wątpliwości Prezesa UOKiK wzbudziły:

  • nieprecyzyjny sposób określania wysokości kursów walut, ustalany dowolnie przez oba banki;
  • klauzula dająca PKO BP prawo do zmiany źródła danych, w przypadku gdy kursy walutowe w serwisie Reuters przestaną być dostępne – bank jednak nie wskazuje zasad na jakich odbywać będzie taka zmiana;
  • odsyłanie konsumentów przez oba banki do tabel, które same sporządzają, bez wskazania daty opracowania i publikacji, przez co konsumenci nie mogą sami oszacować kursu, po którym bank przeliczy ratę – w efekcie istnieje możliwość, że banki narzucą konsumentom najkorzystniejsze dla nich stawki.

Wysokość nałożonych kar:

Prezes UOKiK zajął się sprawą na podstawie sygnałów od konsumentów.