Kup subskrypcję
Zaloguj się

Niedziele bez samochodu i wolniej na autostradzie. Czy powinniśmy wdrożyć zalecenia MAE?

Międzynarodowa Agencja Energetyczna (MAE) 10 działań, które można podjąć w celu zmniejszenia zużycia ropy naftowej. Na liście znalazła się m.in. niedziela bez samochodu. Czy powinniśmy wdrożyć zalecenia MAE?

Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjne | Foto: TTstudio / Shutterstock

W kontekście kryzysu energetycznego spowodowanego inwazją Rosji na Ukrainę Międzynarodowa Agencja Energetyczna (MAE) opublikowała 10-punktowy plan zmniejszenia zużycia ropy naftowej.

O szansach i zagrożeniach płynących z ewentualnego wdrożenia zaleceń MAE możemy przeczytać w raporcie "Noga z gazu" autorstwa Instytutu WiseEuropa.

"Wdrożenie niektórych z postulatów MAE może okazać się szczególnie trudne lub wręcz niemożliwe z racji braku społecznej akceptacji dla takich działań. Implementacja może stać się konieczna w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego, dlatego już teraz warto przemyśleć skutki ich wdrożenia – zarówno te pozytywne, jak i negatywne" — czytamy w raporcie.

Lp. Działanie Efekt
1. Obniżenie dopuszczalnej prędkości na autostradach o co najmniej 10 km/h Oszczędność ok. 290 kb/d (40 tys. ton dziennie) przez samochody osobowe. Oszczędność ok. 140 kb/d (19 tys. ton dziennie) przez samochody ciężarowe
2. Telepraca do 3 dni w tygodniu w miarę możliwości Jeden dzień telepracy pozwala oszczędzić 170 kb/d (23 tys. ton) ropy naftowej. Trzy dni telepracy pozwalają oszczędzić ok. 600 kb/d (68 tys. ton ropy dziennie)
3. Niedziele bez samochodów w miastach Jedna niedziela to oszczędność 95 kb/d (13 tys. ton ropy dziennie). Wszystkie niedziele w miesiącu to oszczędność ok. 380kb/d (51 tys. ton dziennie)
4. Tańszy transport publiczny i zachęcenie do mikromobilności, chodzenia pieszo i jazdy na rowerze Oszczędność ok. 330 kb/d (45 tys. ton ropy dziennie)
5. Wprowadzenie naprzemiennego użytkowania samochodów prywatnych w miastach Oszczędność ok. 210 kb/d (28 tys. ton ropy dziennie)
6. Zwiększenie współdzielonego użytkowania samochodów (ang. car sharing) i praktykowanie oszczędnej jazdy (ang. ecodriving) Oszczędność ok. 470 kb/d (64 tys. ton ropy dziennie)
7. Promowanie eko-jazdy dla ciężarówek i dostaw towarów Oszczędność ok. 320 kb/d (43 tys. ton ropy dziennie)
8. Korzystanie z szybkich kolei i pociągów nocnych zamiast z samolotów Oszczędność ok. 40 kb/d (5 tys. ton ropy dziennie)
9. Unikanie biznesowych połączeń lotniczych, jeżeli istnieją inne opcje Oszczędność ok. 260 kb/d (35 tys. ton ropy dziennie)
10. Zwiększenie udziału samochodów elektrycznych i bardziej efektywnych Oszczędność ok. 100 kb/d (13 tys. ton ropy dziennie)
Źródło: Raport "Noga z gazu" na podstawie MAE https://www.iea.org/reports/a-10-point-plan-to-cut-oil-use

Niedziele bez samochodu i wolniej na autostradzie. Czy powinniśmy wdrożyć zalecenia MAE?

Oto jak niektóre z zaleceń MAE zostały ocenione przez autorów raportu "Noga z gazu":

  • Obniżenie dopuszczalnej prędkości na autostradach o co najmniej 10 km/h.

Pomysł jest ciekawy do rozważenia wraz z większą reformą zmierzającą do zwiększenia bezpieczeństwa na polskiej sieci dróg szybkiego ruchu (w tym dróg ekspresowych i autostrad).

  • Niedziele bez samochodów w miastach.

Jest to pomysł od dawna rozważany, jednak w warunkach polskich nigdy niewprowadzony. Zasadniczym problemem jest wyznaczenie obszaru objętego regulacją oraz sprawiedliwe zdefiniowanie wyjątków. Co do zasady, poruszanie się pojazdów uprzywilejowanych czy transportu publicznego nie stanowi kontrowersji. Jednak sprawa ma się inaczej w przypadku np. pojazdów zasilanych inaczej niż silnikiem spalinowym. Takie rozróżnienie może wzbudzić opór społeczny.

Dalsza częśc artykułu pod materiałem wideo:

  • Tańszy transport publiczny i zachęcenie do mikromobilności, chodzenia pieszo i jazdy na rowerze. 

Jest o tyle słusznym postulatem, co mało konkretnym. Polski transport publiczny w największych metropoliach oraz większych miastach jest szeroko dostępny i co do zasady przystępny cenowo. W obszarach tych istnieją liczne możliwości korzystania ze współdzielonych pojazdów, w tym hulajnóg elektrycznych czy rowerów miejskich. Sytuacja wygląda odmiennie w małych miejscowościach i na obszarach wiejskich. Obszary te są często poddane zjawisku tzw. wykluczeniu transportowemu oraz zjawisku "motoryzacji wymuszonej".

  • Wprowadzenie naprzemiennego użytkowania samochodów prywatnych w miastach.

Rekomendacja ta byłaby prawdziwą rewolucją i powinna zostać zastosowana wyłącznie sytuacji kryzysowej, np. w sytuacji znacznego niedoboru ropy naftowej. Jej skuteczność ograniczona będzie m.in. łatwością obchodzenia przez lepiej sytuowanych mieszkańców, którzy będą mogli sobie pozwolić na dwa samochody. Ponadto regulacja prawdopodobnie nie obejmowałaby pojazdów elektrycznych, które obecnie są w dalszym ciągu mniej dostępne cenowo.

Raport "Noga z gazu" dostępny pod tym linkiem.